مرد هزارچهرۀ تاریخ «شَبَث‌بن‌رِبعی»
مرد هزارچهرۀ تاریخ «شَبَث‌بن‌رِبعی»
- سال ۱۱ هجری در خدمت “سجاع” دختر “حارث‌بن‌سوید تمیمی” زنی که مدعی نبوت بود، قرار گرفت.
- وقتی ابوبکر (خلیفه اول) نبرد با مرتدین را آغاز کرد، او به مسلمانان پیوست.
- در زمان عمر (خلیفه دوم) به‌عنوان یکی از فرماندهان سپاه اسلام در فتوحات اسلامی شرکت نمود.
- از نخستین همراهانِ قتل عثمان (خلیفه سوم) بود.
- مدتی بعد در جنگ جمل (با شعار دروغین خونخواهیِ عثمان) از عایشه حمایت کرد.
- قبل و در حین جنگ صفین، به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره کننده از طرف امیرالمؤمنین علیه‌السلام مأمور به مذاکره با معاویه گردید.
- در جنگ صفین یکی از فرماندهان سپاه امیرالمؤمنین علیه‌السلام بود.
- پس از جنگ صفین در جریان حَکمیت، یکی از رهبران اصلیِ گروه خوارج بود.
- وقتی امیرالمؤمنین با خوارج گفتگو و محاجه کرد، شبث توبه کرد و به کوفه بازگشت و به‌عنوان فرماندۀ میسرۀ سپاه امیرالمؤمنین در جنگ نهروان علیه خوارج جنگید.
- پس از شهادت امام حسن علیه‌السلام و مسلط شدنِ معاویه بر اوضاع، شبث هم به او پیوست.
- در زمرۀ کسانی بود که نزد ابن‌زیاد، بر ضد «حُجربن‌عَدی» (از شیعیان خالص امیرالمؤمنین) شهادت داد که او مرتد شده است و به افساد امت اقدام کرده است.
- وقتی مسلم‌بن‌عقیل به کوفه آمدجماعت کوفیان به بیعت با او شتاب کردند، شبث به‌همراه عده‌ای دیگر برای اباعبدالله علیه‌السلام نامه نوشت و از ایشان دعوت کرد که هرچه زودتر به کوفه بیاید و حکومت را به دست بگیرد.
- وقتی ابن‌زیاد به کوفه آمد و بر اوضاع مسلط شد، شبث به او پیوست و مردم را از عذابِ حکومت به‌دلیل همراهی با مسلم بیم می‌داد.
- وقتی مسلم‌بن‌عقیل به شهادت رسید، خود و دیگران را به خاطر این حادثه تلخ سرزنش کرد.
- نهایتاً شبث در محرم ۶۱ به‌همراه شمربن‌ذی‌الجوشن و حُصَین‌بن‌نُمَیر و… به یاریِ عمربن‌سعد رفت.
- در عاشورای ۶۱ شبث فرماندهیِ پیادگان عمربن‌سعد را برعهده داشت.
- گفته‌اند تمایل چندانی به جنگ مستقیم با حسین‌بن‌علی نشان نمی‌داد و حتی بعدها هم از شرکت در این جنگ اظهار پشیمانی کرده بود!
- بعد از واقعه کربلا، پس از تسلطِ زبیریان در کوفه، به آنان پیوست و از طرفداران عبدالله‌بن‌زبیر گردید و در دستگیریِ مختار ثقفی و زندانی شدن او نقش داشت.
- در هنگام قیام توابین به رهبری سلیمان‌بن‌صُرَد خزاعی، شبث‌بن‌ربعی که از قاتلان شهدای کربلا و جیره‌خوار اموی بود، توده‌ها را به حمایت از توابین دعوت می‌کرد!
- در هنگام قیام مختار، یکی از فرماندهان و مشاورانِ عبدالله‌بن‌مطیع والیِ کوفه بود و در جنگ علیه مختار نقش مؤثری داشت.
- پس از اینکه مختار پیروز شد و بر اوضاع کوفه مسلط شد، شبث هم به او پیوست.
- وقتی مختار درگیر جنگ با بنی‌امیه و زبیریان بود، ناگهان به‌همراه تعداد دیگری از اشراف کوفه، علیه مختار توطئه کردند و نبرد سختی را درون کوفه علیه مختار آغاز کردند. با تدبیر مختار و فرماندهی ابراهیم‌بن‌‌مالک‌اشتر، غائله ختم پیدا کرد و شبث و همراهانش به بصره نزد مصعب‌بن‌زیر رفت و به او پیوست.
? اقتباس از: دوزخیان جاوید؛ مرضیه محمدزاده؛ ص ۱۳۰-۱۳۹
پ.ن: سیاست‌بازانِ کثیفی همچون شبث‌بن‌ربعی، همواره و در هر حکومتی -حتی حکومت عدل علوی- یافت می‌شوند؛ از آنها غفلت نکنیم.
