نورفشان

راز آرامش و رهایی در کلام مولانا: تسلیم در برابر تقدیر

تسلیم و آرامش؛ رمز آزادی از نگرانی‌ها

مولانا در این شعر کوتاه اما عمیق:

هر لحظه که تسلیمم در کارگه تقدیر 

        آرام تر از آهو بی باک تر از شیرم

هر لحظه که می کوشم در کار کنم تدبیر

        رنج از پی رنج آید زنجیر پی زنجیر

مولانا

این شعر کوتاه اما عمیق، به قدرت تسلیم و اعتماد به تقدیر الهی اشاره می‌کند. او می‌گوید زمانی که خود را به دست تقدیر می‌سپارد، آرامش و شجاعتی فوق‌العاده پیدا می‌کند؛ آرامشی مانند آهو و جسارتی همچون شیر. این تصویرهای هنری نشان‌دهنده‌ی تعادل و آرامش درونی هستند که فرد با اعتماد به خداوند و رها کردن کنترل پیدا می‌کند. تسلیم در نگاه مولانا به معنی ضعف نیست، بلکه به معنای پذیرفتن و هماهنگ شدن با مسیر الهی و در نتیجه، رسیدن به آرامش واقعی است.

تلاش برای کنترل همه‌چیز؛ مسیر سختی و زنجیرهای پی‌در‌پی مولانا بیان می‌کند که هرگاه تلاش می‌کند تا خودش سرنوشت و مسیر زندگی‌اش را کنترل کند، با زنجیرهای سختی و رنج‌های پی‌درپی مواجه می‌شود. این زنجیرها نمادی از موانع و دشواری‌هایی هستند که در نتیجه‌ی دخالت و کنترل مداوم بر امور به وجود می‌آیند.

او به این نکته اشاره می‌کند که گاه تلاش برای تغییر شرایط و کنترل کامل زندگی، نه تنها سودی ندارد، بلکه موجب زنجیره‌ای از مشکلات و سختی‌ها می‌شود.

آزادی در اعتماد؛ راهی به سوی آرامش واقعی

مولانا در این شعر، راهکار رهایی از این زنجیره‌ی مشکلات را به دست تقدیر سپردن معرفی می‌کند. این به معنی آن است که انسان با پذیرش اینکه قدرت محدود دارد و همه‌چیز در اختیار او نیست، می‌تواند به آرامش و اعتماد واقعی دست پیدا کند. این تسلیم به خداوند و پذیرفتن نقش خود به عنوان بنده، فرد را از نگرانی‌ها و بارهای روانی رها می‌کند و او را به جایی می‌رساند که با خیالی آسوده زندگی کند.

معنای واقعی آرامش از دید مولانا

مولانا با این ابیات، پیامی عمیق و ماندگار ارائه می‌دهد: رهایی از رنج‌ها و دستیابی به آرامش زمانی حاصل می‌شود که انسان از وسواس به کنترل امور دست بردارد و با تمام وجود خود را به تقدیر الهی بسپارد. این دیدگاه مولانا، نه تنها از لحاظ معنوی بلکه از لحاظ روان‌شناسی نیز به ما یادآوری می‌کند که آرامش واقعی با اعتماد به قدرتی فراتر و عدم وابستگی به کنترل بی‌پایان به دست می‌آید.