امام علی علیه السلام:
? شما مردم به وسيله ما، از تاريكيهاي جهالت نجات يافته و هدايت شديد و به كمك ما، به اوج ترقي رسيديد، صبح سعادت شما با نور ما درخشيد
? كر است گوشي كه بانگ بلند پندها را نشنود و آن كس را كه فرياد بلند، كر كند، آواي نرم حقيقت چگونه در او اثر خواهد كرد؟
? قلبي كه از ترس خدا لرزان است، همواره پايدار و با اطمينان باد
? من همواره منتظر سرانجام حيله گري شما مردم بصره بودم و نشانه هاي فريب خوردگي را در شما مي نگريستم
? تظاهر به دينداري شما پرده اي ميان ما كشيد ولي من با صفاي باطن درون شما را مي خواندم.
? من براي واداشتن شما به راههاي حق، كه در ميان جاده هاي گمراه كننده بود بپا خاستم در حالي كه سرگردان بوديد، و راهنمايي نداشتيد، به دنبال رهبر و راهنما بوديد اما او را نمي يافتيد
? امروز زبان بسته را به سخن مي آورم، دور باد راي كسي كه با من مخالفت كند، از روزي كه حق به من نشان داده شد، هرگز در آن شك و ترديد نكردم،
? كناره گيري من چونان حضرت موسي (ع) برابر ساحران است كه بر خويش بيمناك نبود، ترس او براي اين بود كه مبادا جاهلان پيروز گردند و دولت گمراهان حاكم گردد
? امروز ما و شما بر سر دوراهي حق و باطل قرار داريم، آن كس كه به وجود آب اطمينان دارد تشنه نمي ماند.
?نهج البلاغه، خطبه ۴
?
??امام علی علیه السلام:
? الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ كَرِيمَة
?ٌ وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ
? وَ الْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ.
? دانش، ميراثي گرانبها
? و آداب، زيورهاي هميشه تازه
? و انديشه، آيينه اي شفاف است.
?نهج البلاغه، حکمت ۵
???????????????
#شرح_و_تفسیر ??
✅امام در این بخش از کلمات قصار اشاره به سه نکته مهم مى کند
◀️نخست مى فرماید: «علم و دانش میراث گرانبهایى است»; (الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِیمَةٌ).
اشاره به این که گرانبهاترین میراثى که انسان از خود به یادگار مى گذارد علم و دانش است و به ارث گذاشتن مواهب مادى افتخارى است.
◀️در دومین جمله مى فرماید: «آداب (انسانى)، لباس زیبا و کهنگى ناپذیر است»; (وَالاْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ).
منظور از «آداب» فضایل اخلاقى مخصوصاً چیزهایى است که مربوط به روابط اجتماعى است مانند: تواضع، امانت، صداقت، محبت، خوشرفتارى، فصاحت و بلاغت در بیان.
«حُلَل» جمع «حُلَّه» به معناى لباس زینتى است.
«مُجَدَّدَة» به معناى چیزى است که پیوسته تجدید و نو مى شود و هرگز کهنه نخواهد شد.
بر این پایه، مفهوم کلام امام(علیه السلام) چنین است که این صفات برجسته انسانى همچون لباس هاى زیبایى است که آدمى در تن مى کند و هرگز فرسوده نمى شود بر خلاف لباس هاى ظاهرى که هم کهنه مى شود و هم ممکن است دست سارقان به آن دراز شود و هم جنبه ظاهرى دارد و در اعماق وجود انسان تأثیر گذار است.
◀️سپس امام در سومین جمله مى فرماید: «فکر آئینه صافى است»; (وَالْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ).
منظور از فکر همان اندیشیدن پیرامون مسائل مختلفى است که بر انسان وارد مى شود و به تعبیر فلاسفه حرکتى ذهنى است به سوى مقدمات و از مقدمات به سوى نتیجه ها. هرگاه این اندیشه از هوا و هوس و حجاب هاى معرفت دور بماند، آئینه شفافى خواهد بود که چهره حقایق را به انسان نشان مى دهد و راه صحیح را در پرتو آن مى یابد، دوست را از دشمن و صواب را از خطا و حق را از باطل خواهد شناخت.
به همین دلیل برترین عبادت در روایات اسلامى تفکر شمرده شده است
?
??امام علی علیه السلام؛
#پرهيز_از_فتنه ها??
?اي مردم، امواج فتنه ها را با كشتيهاي نجات، درهم بشكنيد و از راه اختلاف و پراكندگي بپرهيزيد و تاجهاي فخر و برتري جويي را بر زمين نهيد، رستگار شد آن كس كه با ياران بپا خواست، يا كناره گيري نمود و مردم را آسوده گذاشت، اينگونه زمامداري، چون آبي بدمزه و لقمه اي گلوگير است و آن كس كه ميوه را كال و نارس چيند، مانند كشاورزي است كه در زمين ديگري بكارد.
#فلسفه_سكوت ??
?در شرائطي قرار دارم كه اگر سخن بگويم، مي گويند بر حكومت حريص است و اگر خاموش باشم، مي گويند: از مرگ ترسيد!!
هرگز! من و ترس از مرگ؟! پس از آن همه جنگها و حوادث ناگوار؟!
سوگند به خدا، انس و علاقه فرزند ابيطالب به مرگ در راه خدا، از علاقه طفل به سینه مادر بيشتر است
اينكه سكوت برگزيدم، از علوم و حوادث پنهاني، آگاهي دارم كه اگر باز گويم مضطرب مي گرديد، چون لرزيدن ريسمان در چاههاي عميق!!
?نهج البلاغه، خطبه ۵
?
??امام علي عليه السّلام:
?فَسادُ الاَْخْلاقِ بِمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ وَ صَلاحُ الاَْخْلاقِ بِمُنافَسَةِ الْعُقَلاءِ وَ الْخَلْقُ اَشْكالٌ فَكُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ؛
?معاشرت با نابخردان، اخلاق را فاسد و رقابت با عقلا اخلاق را اصلاح مى نمايد و مردم متفاوتند و هر كس بر حسب طينت خود رفتار مى كند.
? بحارالأنوار، ج 78، ص 82 ، ح 78
??امام على عليه السّلام:
?خداوند با چيزى بهتر از عقل عبادت نشده است و عقل كسى كامل نشود، مگر در او چند خصلت باشد:
◀️ كفر و بدى از او انتظار نمى رود
◀️ رشد و خوبى در او اميد مى رود،
◀️ زيادى ثروتش بخشوده و زيادى سخنش نگه داشته شده است
◀️ بهره او از دنيا تنها غذاى روزانه است
◀️ در طول زندگى از دانش سير نمى شود
◀️ خوارى را با خداوند از عزّت با ديگران، بيشتر دوست دارد
◀️ تواضع نزد او دوست داشتنى تر از شرف و بزرگى است
◀️ خوبىِ كم ديگران را بسيار و خوبى بسيار خود را كم مى شمرد
◀️ همه مردم را از خودش بهتر و خود را نزد خويش از همه بدتر مى داند و اين مهم ترين خصلت است.
? كافى، ج 1، ص 18، ح 12
?
??امام علي عليه السّلام:
?اَلْعاقِلُ اِذا تَـكَلَّمَ بِكَلِمَةٍ اَتْبَعَها حِكْمَةً وَ مَثَلاً وَ الاَْحْمَقُ اِذا تَـكَلَّمَ بِكَلِمَةٍ اَتْبَعَها حِلْفا؛
?عاقل، هر گاه سخن بگويد، آن را با سخنى حكيمانه و ضرب المثل همراه سازد و نادان هرگاه سخن بگويد، آن را با سوگند همراه كند.
?شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحديد،ج20،ص289،ح306
???نامه امام علی علیه السلام به شريح قاضي ??
#برخورد_قاطعانه_با_خيانت_كارگزاران
?به من خبر دادند كه خانه اي به هشتاد دينار خريده اي، و سندي براي آن نوشته اي، و گواهاني آن را امضا كرده اند. (شريح گفت: آري اي امير مومنان امام (ع) نگاه خشم آلودي به او كرد و فرمود) اي شريح! به زودي كسي به سراغت مي آيد كه به نوشته ات نگاه نمي كند، و از گواهانت نمي پرسد، تا تو را از آن خانه بيرون كرده و تنها به قبر بسپارد. اي شريح! انديشه كن كه آن خانه را با مال ديگران يا با پول حرام نخريده باشي، كه آنگاه خانه دنيا و آخرت را از دست داده اي. اما اگر هنگام خريد خانه، نزد من آمده بودي، براي تو سندي مي نوشتم كه ديگر براي خريد آن به درهمي يا بيشتر، رغبت نمي كردي و آن سند را چنين مي نوشتم
@NahjolbalagheMeshkin
#هشدار_ازبی_اعتباري_دنياي_حرام
?اين خانه اي است كه بنده اي خوارشده و مرده اي آماده كوچ كردن، آن را خريده، خانه اي از سراي غرور، كه در محله نابودشوندگان، و كوچه هلاك شدگان قرار دارد، اين خانه به چهار جهت منتهي مي گردد. يك سوي آن به آفتها و بلاها، سوي دوم آن به مصيبتها، و سوي سوم به هوا و هوسهاي سست كننده، و سوي چهارم آن به شيطان گمراه كننده ختم مي شود، و در خانه به روي شيطان گشوده است. اين خانه را فريب خورده آزمند، از كسيكه خود به زودي از جهان رخت برمي بندد، به مبلغي كه او را از عزت و قناعت خارج و به خواري و دنياپرستي كشانده، خريداري نموده است. هرگونه نقصي در اين معامله باشد، بر عهده پروردگاري است كه اجساد پادشاهان را پوسانده، و جان جباران را گرفته، و سلطنت فرعونها چون (كسري) و (قيصر) و (تبع) و (حمير) را نابود كرده است.
@NahjolbalagheMeshkin
#عبرت_از_گذشتگان
?و آنان كه مال فراوان گرد آوردند و بر آن افزودند، و آنان كه قصرها ساختند، و محكم كاري كردند، طلاكاري نمودند، و زينت دادند، فراوان اندوختند، و نگهداري كردند، و به گمان خود براي فرزندان خود گذاشتند، اما همگي آنان به پاي حسابرسي الهي، و جايگاه پاداش و كيفر رانده مي شوند، آنگاه كه فرمان داوري و قضاوت نهايي صادر شود (پس تبهكاران زيان خواهند ديد.) به اين واقعيتها عقل گواهي مي دهد هرگاه كه از اسارت هواي نفس نجات يافته، و از دنياپرستي به سلامت بگذرد.
? نهج البلاغه، نامه ۳
??امام علی علیه السلام:
?سينه خردمند صندوق راز اوست
?و خوشرويي وسيله دوست يابي
?و شكيبايي، گورستان پوشاننده عيبهاست.
?پرسش كردن وسيله پوشاندن عيب هاست
?و انسان از خود راضي، دشمنان او فراوانند.
?نهج البلاغه، حکمت ۶