نورفشان

مَهریه زهرا علیها السلام

کتاب فرهنگ عاشورا

مَهریه زهرا علیها السلامدر برخی روایات است که آب ، یا آب فرات ، مهریه حضرت زهرا علیها السلام می باشد . از امام باقر (ع) در ضمن حدیث مفصلی درباره مهریه حضرت زهرا علیها السلام آمده است : « وَ جُعِلَتْ لَها فِی الا رضِ اَرْبَعَةُ اَنْهارٍ : اَلْفُراتُ ، وَ نیلُ مِصر وَ نَهْرَوان وَ نَهْرُ بَلْخ »(1336) و در نقل دیگری است : « وَ جُعِلَتْ نِحْلَتُها مِن عَلی خُمْسُ الدنیا وَ ثُلْثَی الجَنةِ وَ اَرْبَعَةُ اَنهارٍ فِی الا رضِ ، الفُراتُ وَ دِجلَة وَ النیل وَ نَهرُ بَلخ … » .(1337) طبق این نقلها نه تنها فرات و دجله و نیل و نهربلخ ، بلکه یک پنجم دنیا و دوسوم بهشت نیز مهریه زهرای مرضیه است ، اما فرزند زهرا ، در کنار همین فرات ، لب تشنه جان می دهد و مظلومانه به شهادت می رسد .

کاش ، ای کاش که دنیای عطش می فهمید

آب ، مهریه زهراست ، بیا تا برویم (1338)

آب ، مهریه زهرا و تو لب تشنه دهی جان

مصلحت بود ندانم چه در این کار ، قضا را(1339)

1336 - مناقب ، ابن شهر آشوب ، ج 3 ، ص 351 .1337 - عوالم ( فاطمة الزهرأ ) بحرانی ، ج 11 ، ص 359 به نقل از اثبات الهداة .1338 - حسینجانی .1339 - ناصرالدین شاه قاجار .

رمز یا زهرا(س)
 

مجله فرهنگ كوثر آبان 1376، شماره 8

 
41
بهاران با هزار سبزه و گل آمده بود. چکاوکان سرود شادی می سرودند، و ابرها از لذت پرواز می گریستند.

ناگاه کلاغهای شوم بر گلستان عشق یورش آوردند. سروهای استقامت، ایستادگی کردند و سواران مؤمنانه جنگیدند، ایران را حال و هوای دگری بود و در گلزار شهرمان گلهای شهادت روئیده بود، در تمام جبهه ها شقایق کاشته بودند و کبوتران هر روز لاله می چیدند و راهیان کربلا هر صبح در اشتیاق وصل می سوختند. بهترین ذکر کربلائیان در مناطق عملیاتی ذکر یا زهرا(س) بود و آن هنگام که عملیاتی با نام مقدس فاطمه الزهرا(س) آغاز می شد، چه شور دگری بر قلبها حاکم می گشت. و چه شگفت!؟ که عملیاتهای پیروزمندانه با رمز زهرا(س) بود. و حکمت این شگفتی را در این جملات باید یافت: «شهید اشرفی اصفهانی رمز عملیات فتح المبین را به فرمانده نیروی زمینی پیشنهاد دادند و اظهار داشتند حضرت زهرا(س) مظهر غضب خداوند است و اگر این عملیات به نام آن حضرت شروع شود قطعا پیروز می شوید». (1)

عشق زهرایی چه عشقی است؟ و چگونه بود که توفیق شهادت در سایه سعادت عشق زهرایی نهفته بود؟ خوشا به حال آنانکه با عشق عترت 7 به شهادت رسیدند.

در ادامه به چند نمونه از عشق زهرایی در سیره شهداء می پردازیم.

پاسدار شهید فریدون کرمی متولد 1344 ش در یکی از روستاهای کرمانشاه متولد گردید و در مورخه 3/2/66 در عملیات کربلای 10 به لقاء الله پیوست. برادر شهید در باره وی می گوید: شهید کرمی عشق و علاقه عجیبی به ائمه اطهار (علیهم السلام) خصوصا حضرت فاطمه زهرا(س) داشت. و اکثر اوقات این جمله را زمزمه می کرد: «دوست دارم، دست خود را گه به صورت، گه به پهلو، گاه بر بازو بگیرم » و شگفت آنکه بر اثر ترکش توپ بعثیان به صورت، پهلو و بازو به لقاءالله پیوست.» (2)

و نمونه دیگر:

«شهید عبدالله میثمی با شروع عملیات کربلای پنج بارها می گفت: ما مزد خویش را در این عملیات خواهیم گرفت ».

همسر ایشان نقل می کند بعد از عملیات کربلای 4 خیلی نگران و ناراحت بودم، به اهواز آمدم و به خانه خواهرم رفتم، وقتی که ایشان آمد در اولین برخورد برایم آیه صبر را خواند و بعد از آن هر گاه مرا می دید سوره والعصر را می خواند، بعد از شروع عملیات کربلای پنج هم آمد و در اولین برخورد گفت: رمز عملیات به نام فاطمه زهرا(س) بوده است، بعد مفاتیح را برداشت و باز کرد. اولین صفحه زیارت حضرت زهرا(س) بود و شروع به خواندن کرد. خیلی گریه کرد پس از سه روز در همین عملیات در روز 12 بهمن 65 که مصادف با شب شهادت حضرت زهرا(س) بود به دیدار معبود شتافت ». (3)

آقای اصغر کریمی در باره شهید ایزدی می گوید:

شب عملیات کارخانه نمک بود، که ما، به موضع عراقیها نفوذ کردیم، من خمپاره انداز بودم. شهید ایزدی هم که آرپی جی زن بود به سمت راست می دوید. ناگهان یک عراقی با کلت منور، پشت او را هدف قرار داد و گلوله های آرپی جی پشت او منفجر شد.

فریاد یا زهرا(س) آخرین کلام او بود که به آسمان برخاست. (4)

1- محراب خونین باختران، ج 1، ص 102.

2- سبکبالان عاشق، اسماعیل محمدی - محمود رضا هاشمی، ص 20.

3- روزنامه رسالت،6 فروردین، شماره 3242، ص 4.

4- رک: ذوالفقار، اکبر جوانی - احمد رضا کریمیان، لشگر 14 امام حسین(ع)، 1375، ص 108.

تسبیحات حضرت زهرا(س)
 
 
 
مجله افق حوزه 27 دیماه 1391 شماره 355

در مورد تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها نکاتی وجود دارد:

1- این تسبیحات تشکیل شده از 34 مرتبه الله‌اکبر، سپس 33 مرتبه الحمدلله و سپس 33 مرتبه سبحان‌الله.

2- تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها دارای اهمیت بسیار است، امام محمدباقر علیه‌السلام فرمودند: خداوند به چیزی مانند تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها ستایش نشد. اگر چیزی بهتر از آن وجود داشت،‌ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم آن را به حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها می‌بخشیدند.

امام صادق علیه‌السلام نیز فرمودند: تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، بخشی از ذکر کثیر است که خداوند در قرآن می‌فرماید یا ایهاالذین امنوا اذکرواالله ذکراً کثیراً؛ ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید خدا را یاد کنید، یادی بسیار؛ احزاب/41. و نیز فرمودند: تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها در هر روز بعد از هر نماز، نزد من بهتر است از هزار رکعت نماز در هر روز.

3- این تسبیحات مختص به تعقیب نمازهای یومیه یا واجب نبوده، بلکه پس‌از همه نماز‌ها گفتن آن مستحب است. حتی پس‌از نمازهای مستحبی، بلکه این تسبیحات مستحب نفسی است و هرجا گفته شود خوب است، حتی اگر در تعقیب نماز نباشد.

4- هنگام خواب، تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها مستحب است و فقها فرموده‌اند برای دفع خواب بد مفید است.

5- استحباب بیشتر در گفتن تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها با تسبیح تربت سیدالشهدا علیه‌السلام.

6- اگر در تعداد هریک از تکبیرات یا تحمیدات یا تسبیحات شک کند، چنان‌چه از محل خود رد نشده، بنا بر کمتر می‌گذارد و تکرار می‌کند تا مطمئن شود مقدار مشخص‌شده را گفته است، ولی اگر از محل رد شده است اعتنا نمی‌کند.

سؤال: آیا موالات و پی‌درپی‌بودن در تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها معتبر است؟

جواب: از آن‌جا که تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها یک عمل به‌شمار می‌رود و ظاهر در هر عمل واحد، موالات است، بنابراین در تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها نیز موالات معتبر می‌باشد.

تهیه و تنظیم: حجت ‌الاسلام والمسلمین سیدجعفر ربانی

حضرت زهرا علیهاالسلام و روایت حدیث در منابع اهل سنت
 
 
 1386/6/28
 

منبع : فصلنامه بانوان شیعه، شماره 4 , غروی نائینی(1)، نهله

چکیده

فاطمه علیهاالسلام یکی از چهارده مطهّر مورد نظر در آیه شریفه 33 سوره احزاب است که بر اساس اصطلاح محدثان، قول و فعل و تقریر آن حضرت علیهاالسلام ، حدیث محسوب می شود.

گرچه پس از رحلت رسول اللّه صلی الله علیه و آله اهل بیت آن حضرت مورد کم توجهی و بی لطفی مردم مدینه قرار گرفتند و در طول تاریخ خلفا به حذف نام علی بن ابی طالب علیه السلام و خانواده اش همت گماشتند و علیه ایشان تبلیغات کردند و حق آن ها را غصب و ایشان را شهید کردند، لکن هنوز نشانه ها و نمونه هایی از فرمایشات و عملکردهای آن بزرگواران در منابع اهل سنّت یافت می شود. این مقاله با تمرکز بر منابع حدیثی اهل سنّت به احادیثی که حضرت زهرا علیهاالسلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل کرده و یا دیگران از فاطمه علیهاالسلام درباره قول و فعل و تقریر آن حضرت علیهاالسلام نقل کرده اند، پرداخته است که گویای تنوع موضوعات می باشد.

کلیدواژه ها: فاطمه علیهاالسلام ، زهرا علیهاالسلام ، حدیث.

مقدّمه
«حدیث» در اصطلاح محدّثان، به معنای قول و فعل و تقریر معصوم است. حضرت زهرا علیهاالسلام به شهادت آیه «تطهیر»«إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرا» (احزاب: 33) و فرمایش های رسول اکرم صلی الله علیه و آله که نقل شده است پس از نزول آیه مزبور، هر روز صبح که برای نماز به مسجد تشریف می بردند، هنگامی که از کنار خانه فاطمه زهرا علیهاالسلام می گذشتند، اهل آن خانه را با تلاوت این آیه برای انجام فریضه نماز مورد خطاب قرار می دادند،(2) مشمول این آیه مبارکه است.

یکی از چهارده معصوم نزد حق تعالی و مسلمانان، حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام است. بنابراین، گفته های آن بزرگوار، شرح افعال و کردار آن حضرت، حدیث تلقّی می شوند. این مقاله کوشیده است تا احادیثی از فرمایش های آن بانوی بزرگوار را، که در منابع اهل سنّت نقل شده اند، گرد آورد.

برخی از احادیث نقل شده از حضرت زهرا علیهاالسلام در مجامع حدیثی اهل سنّت و کتاب معجم کبیر طبرانی آمده است. تعدادی از آن ها توسط راوی آن حضرت به گونه مستقیم و برخی به صورت مرسل نقل شده است که در این مقاله، در دو بخش احادیث «مسند» و احادیث «مرسل» ارائه شده اند.

نکته مورد توجه اینکه طبرانی در بخش احادیث حضرت فاطمه علیهاالسلام ، ابتدا راویان مرد را ذکر کرده، سپس از راویان زن حدیث جمع آوری کرده است. ترتیب نام راویان مرد از حضرت زهرا علیهاالسلام چنین است: علی بن ابی طالب، عبدالله بن مسعود، حسین بن علی، عبدالله بن عبّاس و انس بن مالک. اما اینکه چرا ترتیب خاصی در نظر نگرفته، قابل توجه است.

احادیث مسند
احادیثی را که به صورت مستقیم از فاطمه زهرا علیهاالسلام نقل شده اند یا راوی خود شاهد فعل یا فرموده آن حضرت بوده احادیث «مسند» می خوانیم. موضوعات این احادیث عبارتند از:

1. بیان وظیفه مردان
حسین بن علی علیه السلام فرمود: شنیدم فاطمه بنت محمّد صلی الله علیه و آله فرمود که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «الرجلُ أحقُّ بِصدرِ دابّته و صدرِ فراشِه والصلاةِ فی منزلِه الاّ اماما یجمعُ الناسَ علیهِ»؛ مرد سزاوارتر است که بر مرکب خود سوار شود و بر بستر خود قرار گیرد و نماز را در منزل خویش بجا آورد، مگر اینکه پیشوایی مردم را به خود بخواند (که در این صورت، وظیفه دارد برود.) نعمان(3) گفت: «صدقت بنتُ محمّدٍ رسولِ اللّهِ سمعتُ أبی بشیرا یقول کما قالت فاطمةُ و قال رسولُ اللهِ: اِلاّ مَن أُذِنَ»؛(4) دختر محمّد رسول خدا صلی الله علیه و آله درست گفت. شنیدم پدرم بشیر همین گونه می گفت که فاطمه علیهاالسلام فرمود، و گفت: پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: مگر کسی که اجازه داده شده است.

2. فاطمه علیهاالسلام و فرزندان
اسماء بنت عمیس از فاطمه زهرا علیهاالسلام نقل می کند که روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله نزد او آمد و فرمود: پسرانم (یعنی: حسن و حسین) کجایند؟ حضرت فاطمه علیهاالسلام فرمود: «أصبحنا و لَیس فی بیتِنا شی ءٌ یَذوُقه ذائقٌ. فقالَ علیٌّ: اَذهبُ بِهما فاِنّی اَتخوَّفُ أن یَبکیا علیکَ و لیس عندکَ شی ءٌ، فَذهَب اِلی فلانِ الیهودی»؛ صبح که بیدار شدیم، چیزی برای (حتی) چشیدن نداشتیم. علی علیه السلام فرمود: آن ها را می برم، می ترسم نزد تو (بمانند) گریه کنند، در حالی که چیزی برای خوردن نیست. نزد فلان یهودی رفت.

رسول خدا صلی الله علیه و آله به سوی آن ها رفت و آن دو را دید که در آبی بازی می کنند و نزد آن ها مقدار زیادی خرما بود. فرمود: «یا علیُّ، ألاّ تقلب ابنَی قبلَ أن یَشتدَّ علیهما الحرّ»؛ ای علی، نمی خواهی پیش از آنکه گرما بر آن ها مستولی شود، آن ها را برگردانی؟ علی علیه السلام فرمود: «أصبحنا و لیسَ فی بیتِنا شی ءٌ، فلو جلستَ یا نبیَّ اللهِ حتی أجمعَ لفاطمةَ تمراتٍ، فجلسَ النبیُّ صلی الله علیه و آله حتی اجتمعَ لفاطمةَ شی ءٌ مِن تمرٍ، فجعلهُ فی صرَّتِه، ثُمَّ أقبَل، فَحملَ النبیُّ صلی الله علیه و آله أحدَهُما و علیٌّ الآخَر حتَی أقلبَها»؛(5) صبح در منزل چیزی برای خوردن نداشتیم. اگر شما، ای پیامبر خدا! بنشینید (تأمّل کنید) برای فاطمه مقداری خرما جمع می کنم. پس پیامبر صلی الله علیه و آله نشست تا مقداری خرما برای فاطمه جمع کرد و آن را در سبدش گذاشت. سپس رو به سوی منزل آمدند، پیامبر صلی الله علیه و آله یکی از بچه ها را بغل کرد و علی دیگری را، تا نزد فاطمه علیهاالسلام رسیدند.

زینب، دختر ابورافع، نقل می کند که حضرت فاطمه علیهاالسلام در حال بیماری اش که در آن از دنیا رفت با حسن و حسین علیهماالسلام نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله رفت و گفت: «یا رسولَ اللّهِ، هذانِ ابناکَ فوّرِثهما شیئا، فقال: اَمّا الحسنُ فَلهُ هَیبتی و سؤدی، و أما حسینُ فله جُرأتی وجُودی»؛(6) ای پیامبر خدا، این دو پسران شما هستند، پس چیزی به آن ها به یادگار بده. حضرت صلی الله علیه و آله فرمود: به حسن هیبت و بزرگی ام را عطا کردم و به حسین، شهامت و بخششم را.

ابوسعید خدری نقل کرده است که روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله بر حضرت فاطمه علیهاالسلام وارد شد، در حالی که حضرت علی علیه السلام در خواب بود و حضرت فاطمه بر زمین دراز کشیده بود و دو پسرش هم در کنارش بودند. حسن علیه السلام آب خواست، پیامبر صلی الله علیه و آله برخاست و برایش تهیه کرد و به او داد. حسین علیه السلام نیز طلب آب کرد و خواست که قبل از حسن علیه السلام آب بنوشد و گریه کرد. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «أنَّ اخاکَ استسقی قبلَکَ»؛ برادرت قبل از تو آب خواست. حضرت فاطمه علیهاالسلام فرمود: «کأن الحسنَ آثَرٌ عندَکَ»؛ گویا حسن برایت مهم تر است. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «ما هو بآثرٍ عندی مِنه و اِنّهما عندی بمنزلةٍ و اِنّی و ایّاک و هما و هذا النائمُ لَفی مکانٍ واحدٍ یوم القیامةِ»؛ او برای من مهم تر نیست. هر دوی آن ها برایم یکسانند. من و این دو و تو و این خفته (یعنی: علی علیه السلام ) روز قیامت در یک جا خواهیم بود.(7)

احمد بن حنبل به سند خود از ابن ابی ملیکه نقل می کند که گفت: فاطمه علیهاالسلام فرزندش حسن بن علی علیه السلام را می چرخاند و می فرمود: «بابی شبهَ النّبیِ، لیس شبیها بعلیٍّ»؛(8) پدرم فدای آنکه شبیه پیامبر است و شباهتی به علی علیه السلام ندارد.

هیثمی با اسناد خود نقل می کند که فاطمه کبری علیهاالسلام فرمود: «قالَ رسول اللّه صلی الله علیه و آله : کلُّ بنی أمٍّ ینتمونَ الی عصبةٍ الاّ ولدُ فاطمةَ فَانَا ولیُّهم و اَنَا عِصَبتُهم»؛(9) پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: هر فرزندی مادری دارد که فرزند به او روی می آورد و برمی گردد (ریشه و پی اوست)، غیر از فرزندان فاطمه که من سرپرست آن ها و عصبه آن ها هستم؛ یعنی ریشه و اصلشان به من بازمی گردد.

3. حجاب و عفت حضرت فاطمه علیهاالسلام
حضرت علی علیه السلام فرمود: مرد کوری اجازه ورود بر فاطمه دختر رسول اللّه علیهاالسلام خواست. حضرت فاطمه حجاب خود را برگرفت. پیامبر صلی الله علیه و آله به او فرمود: چرا در حجاب شدی، او که تو را نمی بیند؟ فاطمه علیهاالسلام گفت: «یا رسولَ اللّهِ، اِن لم یَکُن یَرانی فأَنا أَراهُ و هو یَشُّم الریحَ»؛ ای پیامبرخدا، اگر او مرا نمی بیند، من که او را می بینم و بوی او را استشمام می کند. رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «اَشهدُ اَنَّکَ بِضعةٌ مِنّی»؛(10) حقا که تو پاره تن من هستی.

4. فاطمه زهرا علیهاالسلام در سوگ پیامبر صلی الله علیه و آله
عایشه نقل می کند که پیامبر صلی الله علیه و آله در خانه من مورد شکایت قرار گرفت. فاطمه به سوی او آمد قسم به آنکه جان عایشه در دست اوست راه رفتنش مانند راه رفتن پیامبر صلی الله علیه و آله بود. رسول خدا صلی الله علیه و آله با او رازی را در میان گذاشت که فاطمه گریه کرد، سپس چیزی به او گفت که فاطمه علیهاالسلام خندید. گفتم: مانند امروز ندیده بودم که خنده و گریه این قدر به هم نزدیک باشند. گفتم: فاطمه! به من بگو که (پیامبر) چه چیزی به تو گفت؟ فرمود: «ما کنتُ أَفعلُ»؛(11) این کار را نمی کنم. هنگامی که رسول خدا صلی الله علیه و آله رحلت نمود، از او (فاطمه) همان سؤال را کردم، گفت: حالا پاسخ می دهم: «اِنَّ رسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله قال: اِنّ جبریلَ کانَ یُعارضنی القرآنَ فی کلِ سنةٍ مرّةً، و اِنّه عارضَنی العامَ مرّتینِ، و لا أری ذلکَ اِلاّ عندَ اقترابِ أجلی فاتّقی اللّهَ واصبری فنِعم السلفُ أَنا لکِ. فبکیتُ، ثُمّ سارنی فقالَ: أما ترضَینَ أن تکونی سیدةَ نساءِ المؤمنینَ أو قال: نساءُ هذهِ الامّةِ؟ فضحکتُ»؛(12) پیامبر فرمود: جبرئیل هر سال قرآن را یک بار بر من عرضه می کرد، امسال دو بار عرضه کرد، و این نیست جز آنکه نشانه نزدیک بودن اجلم می باشد. پس تقوای الهی پیشه کن و صبر نما. من سابقه خوبی برای تو هستم. (فاطمه علیهاالسلام می فرماید:) پس گریه کردم. سپس رو به من کرد و فرمود: آیا راضی نیستی که سرور زنان با ایمان باشی؟ یا فرمود: سرور زنان این امّت باشی؟ پس خندیدم.

امّ سلمه نقل می کند که پیامبر پس از فتح (فتح مکّه) فاطمه علیهاالسلام را صدا کرد و با او نجوا نمود. او گریه کرد، سپس به او چیزی گفت و او خندید. اُمّ سلمه می گوید: از او چیزی نپرسیدم تا پیامبر رحلت نمود. پس از آن از فاطمه درباره گریه و خنده اش سؤال کردم، «أخبرنی أنّه یموت، ثم أخبرنی أنّی سیدةُ نساء أهلِ الجنةِ بعدَ مریمَ بنتَ عمرانِ، فلذلکَ ضحکتُ»؛(13) به من خبر داد که می میرد، سپس خبر داد که من پس از مریم دختر عمران، سرور زنان بهشت ام. به این خاطر خندیدم.

انس از حضرت فاطمه علیهاالسلام نقل می کند که فرمود: «یا أنسُ کیفَ طابت أنفسُکم أن تَحثُّوا علی رسولِ اللّه صلی الله علیه و آله الترابَ، وا أبتاه مِن ربّه ما أدناه، وا أبتاه جنّة الفردوسِ مأواه، وا أبتاه الی جبریلَ تنعاهُ، وا أبتاهُ أجابَ ربّا دعاه»؛(14) ای انس، چگونه توانستی بر پیامبر صلی الله علیه و آله خاک بریزی؟ ای پدر، چقدر به پروردگار نزدیک هستی! ای پدر، بهشت جایگاه توست! ای پدر، خبر رحلتت را به جبرئیل دادند! ای پدر، پروردگار دعایت را اجابت کرد!

ابن عبد ربّه در کتابش آورده است که فاطمه علیهاالسلام بر مزار پدر ایستاد و گفت:

اِنّا فَقَدناکَ فقدَ الارضِ وابلَها
و غابَ مُذ غبتَ عَنّا الوحیُ والکتُبُ
فلیتَ قبلکَ کانَ الموتُ صافَنا
لِما نعیتَ و حالت دونکَ الکتُب.(15)
ابن ابی الحدید نیز می نویسد که افراد زیادی گریه و عزادری حضرت فاطمه علیهاالسلام را در زمان رحلت پدرش و پس از آن چنین نقل کرده اند: «یا ابتاه جنّة الخلدِ مثواه، یا ابتاه عندَ ذِی العرشِ مأواه، یا ابتاه کانَ جبریلُ یَغشاه، یا ابتاه لستُ بعدَ الیومِ أراهُ»؛(16) ای پدر، بهشت جاودان سرایت! ای پدر، نزد صاحب عرش مأوایت! ای پدر، جبریل تو را دربرگرفت! ای پدر، پس از امروز تو را نخواهم دید.علی بن علی هلالی از پدرش نقل می کند که گفت: بر رسول خدا صلی الله علیه و آله وارد شدم، در حالی که آن حضرت در شرایطی بود که رحلت فرمود. فاطمه علیهاالسلام بالای سر آن حضرت بود و گریه می کرد، به گونه ای که صدایش بلند شد. پیامبر رو به او فرمود: «حبیبتی فاطمةُ مَا الذی یُبکیکِ؟»؛ عزیزم فاطمه! چه چیزی تو را به گریه انداخت؟ گفت: «اَخشیَ الضیعةَ بعدَکَ»، از سختی و تنگی (زندگی) پس از شما می ترسم. پیامبر فرمود: «یا حبیبتی أمَا علمتَ أنّ اللّهَ عزّوجلّ اِطّلعَ اِلیَ الارضِ…»؛ عزیزم! آیا نمی دانی که خدای عزّوجل به اهل زمین خبر داد که … . در این فرمایش، رسول اللّه صلی الله علیه و آله با بشارت هایی حضرت فاطمه علیهاالسلام را دل داری داد.(17)

انس بن مالک نقل می کند که حضرت فاطمه علیهاالسلام نزد رسول اللّه صلی الله علیه و آله نشسته بود، در حالی که سختی و شدت مرگ بر آن حضرت بیشتر می شد، آن حضرت سرش را بلند کرد و فرمود: «واکَرباه، فبکت فاطمةُ و قالت: واکرباهُ لکربِکَ یا أبتاه»؛ وای از سختی! و فاطمه علیهاالسلام عرض کرد: وای از سختی به خاطر سختی تو، ای پدر! رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «لاکرب علی أبیکَ بعدَ الیومِ»؛(18) پس از امروز، دیگر بر پدرت سختی نیست.

5. طلب میراث پدر
بخاری در کتاب صحیح، به سند خود از عایشه دختر ابابکر، همسر رسول الله صلی الله علیه و آله ، نقل می کند که گفت: فاطمه دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله پس از رحلت آن حضرت از ابوبکر خواست تا میراث او را از مایملک رسول الله صلی الله علیه و آله ، که بر جای مانده است، بدهد. ابوبکر پاسخ داد: پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده است: «لا نُورّثُ، ما ترکناهُ صدقةً»؛ ما پیامبران ارثی باقی نمی گذاریم؛ آنچه می ماند صدقه است. پس فاطمه غضب کرد و از ابوبکر دوری جست. عایشه گفت: فاطمه از ابوبکر سهمش را از میراث رسول خدا از خیبر، فدک و صدقه آن حضرت برای مدینه طلب کرد.(19)

ابوداود نیز به سند خود از ابوطفیل نقل کرده است که گفت: «جاءت فاطمةُ رضی اللّهُ عنها الی ابی بکرٍ بِطلبِ میراثِها مِن النبی صلی الله علیه و آله . فقال ابوبکر. سمعتُ رسولَ اللهِ صلی الله علیه و آله یقولُ: انّ اللّه عزّوجل اِذا اَطعَم نبیّا طعمةً فهی لِلّذی یقومُ مِن بعدِه»؛(20) فاطمه برای درخواست میراث پدرش پیامبر نزد ابوبکر آمد. ابوبکر به او گفت: از پیامبر صلی الله علیه و آله شنیدم که می گفت: هرگاه خدای عزّوجل چیزی را به پیامبری داد، آن برای کسی است که پس از او جانشین وی می گردد.

بیهقی به سند خود از معمر از زهری از عروة از عایشه نقل می کند که گفت: «انّ فاطمة و العباسَ رضی اللّه عنهما اَتیَا ابابکرٍ یَلتمسانِ میراثَهُما مِن رسولِ اللهِ و هُما حینئذٍ یَطلبانِ اَرضَهُ مِن فدکٍ و سهمَه مِن خیبر…»؛ فاطمه و عبّاس نزد ابوبکر آمدند و میراث خود از رسول خدا را طلب کردند؛ در آن موقع، زمین فدک و سهم او را از خیبر می خواستند … . سپس می گوید: «فغَضِبَ فاطمةُ رضی الله عنه و هجرَتْهُ فلم تُکلِّمهُ حتّی ماتَت فدفَنهَا علیٌّ رضی الله عنه لیلاً و لم یُؤذَن بِها ابابکرٍ»؛(21) پس فاطمه بر او غضب کرد و از او دوری گزید و تا وقتی که از دنیا رفت با او سخن نگفت. پس علی علیه السلام او را شبانه دفن کرد و ابوبکر را خبر نکرد. طبری و یعقوبی نیز در کتاب تاریخ خود، مانند این روایت را نقل کرده اند.(22)

6. حمایت از ولایت و خلافت
حضرت فاطمه علیهاالسلام تا وقتی زنده بود برای دفاع از حق ولایت و امامت همسرش علی علیه السلام بسیار کوشا بود.

ابن ابی الحدید از احمد بن عبدالعزیز جوهری به سند او تا ابی جعفر محمّد بن علی رحمهم الله نقل می کند که حضرت علی علیه السلام شبانه حضرت فاطمه علیهاالسلام را سوار بر الاغ به در خانه انصار می برد و از آن ها یاری می طلبید و حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز طلب یاری می کرد …(23)

7. درباره خوراکی ها و آشامیدنی ها
ابن ماجه به سند خود از فاطمه بنت حسین از حسین بن علی علیه السلام از مادرش فاطمه دخت رسول اللّه صلی الله علیه و آله نقل می کند که فرمود: «قال رسولُ اللهِ صلی الله علیه و آله : اَلا لاَ یلومَنّ امرءٌ الاّ نفسَهُ یبیتُ و فی یَدِه ریحُ غَمرٍ»؛(24) آگاه باشید که شخص جز خودش را ملامت نکند آن گاه که بخوابد و در دستش بوی چربی باشد. کنایه از این است که اگر هنگام خواب، نظافت را رعایت نکند، قابل ملامت است.

طبری با حدیثی بلند از جعفر بن محمّد رضی الله عنه از پدرانش از حضرت علی علیه السلام از حضرت فاطمه علیهاالسلام نقل می کند که فرمود: «قال لی رسول اللّه: یا حبیبةَ ابیها، کلُّ مسکرٍ حرامٌ و کلٌ مسکرٍ خمرٌ»؛(25) عزیز پدر! هر مست کننده ای حرام و پوشاننده (عقل) است.

احادیث مرسل از حضرت فاطمه علیهاالسلام
حدیث «مرسل» حدیثی است که از سلسله سند راویان آن نام یک نفر یا بیشتر حذف باشد. به عبارت دیگر، حدیثی را که تابعی مستقیما از معصوم نقل کند «مرسل» می گویند؛ مانند حدیثی که یکی از نوادگان حضرت زهرا علیهاالسلام مانند فاطمه بنت الحسین علیه السلام یا یکی از بستگان، که آن حضرت را ملاقات نکرده است، مستقیما از آن حضرت نقل کند.

فاطمه صغری (بنت الحسین علیه السلام ) از فاطمه کبری علیهاالسلام نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «لِکُلِّ بنی أنثی عصبةٌ ینتمونَ الیه الاّ ولدُ فاطمةَ فَأنَا ولیُّهم و أنا عُصبتهم.»(26) شبیه این حدیث را خطیب بغدادی از فاطمه بنت الحسین نقل کرده است.(27)

همو نقل می کند که آن حضرت علیهاالسلام فرمود: «کان رسولُ اللهِ صلی الله علیه و آله اِذ دخل المسجدَ قال: الّلهمَّ اغفرلی ذنوبی وافتحْ لی أبوابَ رحمتِک، و اذا خرج قال، مثلُها الاّ أنَه یقول: ابوابَ فضلِکَ»؛(28) رسول خدا صلی الله علیه و آله هرگاه وارد مسجد می شد، می فرمود: بارالها! گناهان مرا بیامرز و درهای رحمتت را بر من بگشای، و هنگامی که خارج می شد، همان را می گفت و به جای «أبواب رحمتک» می فرمود: أبواب فضلک.

نیز خطیب بغدادی به سند خود از عبدالله بن حسن از مادرش از فاطمه بنت رسول الله رحمهم الله نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «خیارُکم الینکم مناکب فی الصلاة»،(29) بهترین شما کسانی هستند که بهتر به جایگاه های نماز روی آورند.

1 دانشیار دانشگاه تربیت مدرّس.

2. محمّد بن عبدالله حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، 1411، ج 3، ص 158.

3. نعمان بن بشیر، از اصحاب امام حسین علیه السلام .

4. سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی عبدالمجید السلفی، قاهرة، مکتبة ابن تیمیه، ج 22، ص 414.

5. همان، ص 423.

6. همان.

7. علی بن ابی بکر هیثمی، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، مصر، ج 9، ص 171.

8. احمد بن حنبل شیبانی، مسند، مصر، ج 6، ص 283.

9. علی بن ابی بکر هیثمی، پیشین، ج 9، ص 172.

10. ابن مغازلی، مناقب، ص 380.

11. در حدیث دیگری از عایشه با سند دیگر، نظیر همین حدیث آمده است که فاطمه علیهاالسلام فرمود: «راز رسول خدا را فاش نمی کنم.»

12. همان، ص 417421. نظیر این حدیث را نک. در: محمّد بن اسماعیل بخاری، صحیح بخاری، ج 6، ص 26.

13. همان، ص 422 / محمّد بن عیسی بن سوره ترمذی، سنن ترمذی، مصر، 1358، ج 5، ص 701.

14. همان، ص 417 / و نیز نک: محمّد بن اسماعیل بخاری، پیشین، ج 6، ص 18 / علی بن احمد نسائی، سنن نسائی، قاهره، 1348، ج 4، ص 12.

15. ابن عبد ربّه (احمد بن محمّد)، عقد الفرید، مصر، 1377، ج 3، ص 328.
16. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 13، ص 43.

17. ر. ک: علی بن ابی بکر هیثمی، پیشین، ج 9، ص 165.

18. ابن عبد ربّه، پیشین، ج 3، ص 230.

19. محمّد بن اسماعیل بخاری، پیشین، ج 4، ص 96.

20. سلیمان بن اشعث سجستانی، سنن ابی داود، قاهره، ج 3، ص 144.

21. ابوبکر احمد بن حسین بیهقی، سنن الکبری، حیدرآباد (هند)، ج 6، ص 300.

22. محمّد بن جریر طبری، تاریخ طبری، مصر، 1971، ج 3، ص 208 / احمد بن اسحاق یعقوبی، تاریخ یعقوبی، نجف، 1389، ج 2، ص 117.

23. ابن ابی الحدید، پیشین، ج 6، ص 13.

24. محمّد بن یزید قزوینی، سنن ابن ماجه، قاهره، ج 2، ص 1096.

25. محمّد بن جریر طبری، دلائل الامامة، نجف، 1383، ص 3.

26. سلیمان بن احمد طبرانی، پیشین، ج 22، ص 423.

27. خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، او مدینة اسلام، قاهره، ج 11، ص 285.

28. همان / محمّد بن یزید قزوینی، پیشین، ج 1، ص 253 / شبیه این روایت را نک: در احمد بن جنبل، پیشین، ج 6، ص 282.

29. خطیب بغدادی، پیشین، ج 12، ص 4950.

40حدیث از منابع اهل سنت درباره حضرت فاطمه زهرا(س)
روایات مختلفی درباره فضایل دخت پیامبر اكرم(ص) حضرت فاطمه زهرا(س) در كتاب‌های گوناگون از جمله كتب برادران اهل سنت نقل شده است…
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ؛ به عنوان نمونه به چهل حدیث كه در منابع اهل تسنن آمده است، اشاره می‌كنیم.
 
 

1- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «إذا كانَ یَوْمُ القیامَةِ نادى مُنادٍ: یا أَهْلَ الجَمْعِ غُضُّوا أَبْصارَكُمْ حَتى تَمُرَّ فاطِمَة».

روز قیامت یك صدائی بلند می‌شود كه إی مردم غضّ بصر كنید كه فاطمه (س) می‌خواهد عبور كند.

منابع: كنز العمّال ج 13 ص 91 و 93/ منتخب كنز العمّال بهامش المسند ج 5 ص 96/ الصواعق المحرقة ص 190/ أسد الغابة ج 5 ص 523/ تذكرة الخواص ص 279/ ذخائر العقبى ص 48/ مناقب الإمام علی لابن المغازلی ص 356/ نور الأبصار ص 51 و 52/ ینابیع المودّة ج 2 باب 56 ص 136.

2- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «كُنْتُ إذا اشْتَقْتُ إِلى رائِحَةِ الجنَّةِ شَمَمْتُ رَقَبَةَ فاطِمَة».

اگر به بوی بهشت اشتیاق می‌كردم فاطمه را بو می‌كردم.

منابع: منتخب كنز العمّال ج 5 ص 97/ نور الأبصار ص 51/ مناقب الإمام علی لابن المغازلی ص 360.

3- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «حَسْبُك مِنْ نساءِ العالَمیَن أَرْبَع: مَرْیمَ وَآسیَة وَخَدیجَة وَفاطِمَة».

از زنان عالم 4 نفر بهترینانند: مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه (س).

منابع: مستدرك الصحیحین ج 3 باب مناقب فاطِمَة ص 171/ سیر أعلام النبلاء ج 2 ص 126/ البدایة والنهایة ج 2 ص 59/ مناقب الإمام علی لابن المغازلی ص 363.

4- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «یا عَلِی هذا جبریلُ یُخْبِرنِی أَنَّ اللّهَ زَوَّجَك فاطِمَة».

یاعلی! جبرئیل الآن به من خبر داد كه خدا فاطمه را به ازدواج تو درآورد.

منبع: مناقب الإمام علی من الریاض النضرة: ص 141.

5- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «ما رَضِیْتُ حَتّى رَضِیَتْ فاطِمَة».

هیج گاه راضی نشدم تا فاطمه راضی می‌شد.

منبع: مناقب الإمام علی لابن المغازلی: ص 342.

6- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «یا عَلِیّ إِنَّ اللّهَ أَمَرَنِی أَنْ أُزَوِّجَكَ فاطِمَة».

یا علی! خدا به من دستور داد تا تو را به ازدواج فاطمه در آورم.

منابع: الصواعق المحرقة باب 11 ص 142/ ذخائر العقبى ص 30 و 31/ تذكرة الخواص ص 276/ مناقب الإمام علی من الریاض النضرة ص141/ نور الأبصار ص53.

7- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «إِنّ اللّهَ زَوَّجَ عَلیّاً مِنْ فاطِمَة».

خدا علی و فاطمه را به ازدواج در آورد.

منبع: الصواعق المحرقة ص 173.

8- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «أَحَبُّ أَهْلِی إِلیَّ فاطِمَة».

فاطمه محبوب‌ترین أهل من است نزد من.

منابع: الجامع الصغیر ج 1 ح 203 ص 37/ الصواعق المحرقة ص 191/ ینابیع المودّة ج 2 باب 59 ص 479/ كنز العمّال ج 13 ص93.

9- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «خَیْرُ نِساءِ العالَمین أَرْبَع: مَرْیَم وَآسیة وَخَدِیجَة وَفاطِمَة.

سروران زنان عالم 4 نفرند: مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه.

منابع: الجامع الصغیر ج 1 ح 4112 ص 469/ الإصابة فی تمییز الصحابة ج 4 ص 378/ البدایة والنهایة ج 2 ص 60/ ذخائر العقبى ص 44.

10- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «سیّدَةُ نِساءِ أَهْلِ الجَنَّةِ فاطِمَة».

سرور زنان بهشت فاطمه است.

منابع: كنز العمّال ج13 ص94/ صحیح البخاری، كتاب الفضائل، باب مناقب فاطمة/ البدایة والنهایة ج 2 ص61.

11- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «أَوَّلُ مَنْ یَدْخُلُ الجَنَّةَ: عَلیٌّ وَفاطِمَة».

اولین كسانی كه وارد بهشت می‌شوند : علی و فاطمه هستند.

منابع: نور الأبصار ص 52/ شبیه به آن در كنز العمّال ج 13 ص 95.

12- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «أُنْزِلَتْ آیَةُ التطْهِیرِ فِیْ خَمْسَةٍ فِیَّ، وَفِیْ عَلیٍّ وَحَسَنٍ وَحُسَیْنٍ وَفاطِمَة».

آیه تطهیر بر 5 نفر نازل شد: بر من و علی و حسن و حسین و فاطمه علیهم‌السلام.

منابع: إسعاف الراغبین ص 116/ صحیح مسلم، كتاب فضائل الصحابة.

13- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «أَفْضَلُ نِساءِ أَهْل الجَنَّةِ: مَرْیَمُ وَآسیةُ وَخَدیجَةُ وَفاطِمَة.

بهترین زنان اهل بهشت مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه هستند.

منابع: سیر أعلام النبلاء: ج 2 ص 126/ذخائر العقبى: ص 44.

14- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «أَوَّلُ مَنْ دَخَلَ الجَنَّةَ فاطِمَة».

أوّلین كسی كه وارد بهشت می‌شود، فاطمه است.

منبع: ینابیع المودّة ج2 ص322 باب56.

15- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «المَهْدِیِ مِنْ عِتْرَتی مِنْ وُلدِ فاطِمَة».

مهدی از عترت من از ولد فاطمه است.

منبع: الصواعق المحرقة ص237.

16- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «إنّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ فَطـــَمَ ابْنَتِی فاطِمَـــة وَ وُلدَهـــا وَ مَنْ أَحَبًّهُمْ مِنَ النّارِ فَلِذلِكَ سُمّیَتْ فاطِمَة.

خدای تبارك و تعالى آتش را بر دخترم فاطمه و پسرانش و كسی كه آنان را دوست بدارد دور و منع كرده است، و به همین دلیل است كه اسمش فاطمه است.

منبع: كنز العمال ج6 ص 219.

17- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة أَنْتِ أَوَّلُ أَهْلِ بَیْتی لُحُوقاً بِی».

ای فاطمه، تو أوّلین نفری هستی كه از عترتم بعد از من به نزد من می‌آیی.

منابع: حلیة الأولیاء ج 2 ص 40/ صحیح البخاری كتاب الفضائل/كنز العمّال ج 13 ص 93/ منتخب كنز العمّال ج 5 ص 97.

18- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة بَضْعَةٌ مِنّی یَسُرُّنِی ما یَسُرُّها».

فاطمه پاره تن من است، هر چه او را خوش حال كند مرا خوش می‌كند.

منابع: الصواعق المحرقة ص 180 و 232/ مستدرك الحاكم / معرفة ما یجب لآل البیت النبوی من الحق على من عداهم ص 73/ ینابیع المودّة ج 2 باب 59 ص 468.

19- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة سِیِّدةُ نِساءِ أَهْلِ الجَنِّة».

فاطمه سرور زنان أهل بهشت است.

منابع: صحیح البخاری ج 3 كتاب الفضائل باب مناقب فاطِمَة ص 1374/ مستدرك الصحیحین ج 3 باب مناقب فاطِمَة ص 164/ سنن الترمذی ج 3 ص 226/ كنز العمّال ج 13 ص 93/ منتخب كنز العمّال ج 5 ص 97/ الجامع الصغیر ج 2 ص 654 ح 5760/ سیر أعلام النبلاء ج 2 ص 123/ الصواعق المحرقة ص 187 و 191/ خصائص الإمام علیّ للنسائی ص 118/ ینابیع المودّة ج 2 ص 79/ الجوهرة فی نسب علیّ وآله ص 17/ البدایة والنهایة ج 2 ص 60.

20- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة بَضْعَةُ مِنّی فَمَنْ أَغْضَبَها أَغْضَبَنِی».

فاطمه پاره وجود من است، هر چه او را غضبناك كند مرا غضبناك كرده است.

منابع: صحیح البخاری ج 3 كتاب الفضائل باب مناقب فاطِمَة ص 1374/ خصائص الإمام علیّ للنسائی ص 122/ الجامع الصغیر ج 2 ص 653 ح 5858/ كنز العمّال ج 3 ص 93 ـ 97/ منتخب بهامش المسند ج 5 ص 96/ مصابیح السنّة ج 4 ص 185/ إسعاف الراغبین ص 188/ ذخائر العقبى ص 37/ ینابیع المودّة ج 2 ص 52 ـ 79.

21- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة خُلِقَتْ حورِیَّةٌ فِیْ صورة إنسیّة»

فاطمه یك حوریّه خلق شد به صورت إنسان.

منبع: مناقب الإمام علی لابن المغازلی ص 296.

22- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة حَوْراءُ آدَمیّةَ لَم تَحضْ وَلَمْ تَطْمِث».

فاطمه حوریّه إنسیّه است، حیض و نفاس ندارد.

منابع: الصواعق المحرقة ص 160/ إسعاف الراغبین ص 188/ كنز العمّال ج 13 ص 94/ منتخب كنز العمّال ج 5 ص 97.

23- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة أَحَبُّ إِلیَّ مِنْكَ یا عَلِیّ وَأَنْتَ أَعَزُّ عَلَیَّ مِنْها».

فاطمه از تو یا علی نزد من محبوب تر است، و تو نزد من از او عزیزتر می‌باشی.

منابع: مجمع الزوائد ج 9 ص 202/ الجامع الصغیر ج 2 ص 654 ح 5761/ منتخب كنز العمّال ج 5 ص 97/ أسد الغابة ج 5 ص 522/ ینابیع المودّة ج 2 باب 56 ص 79/ الصواعق المحرقة الفصل الثالث ص 191.

24- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة بَضْعَةٌ مِنّی وَهِیَ قَلْبِیْ وَهِیَ روُحِی التی بَیْنَ جَنْبِیّ».

فاطمه پاره وجود من است، او قلب من است و روحی كه بین من است.

منبع: نور الأبصار ص 52.

25- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة سیِّدَةُ نِساءِ أُمَّتِی».

فاطمه سرور زنان أمّت من است.

منابع: سیر أعلام النبلاء ج 2 ص 127/صحیح مسلم، كتاب فضائل الصحابة، باب مناقب فاطمة/مجمع الزوائد ج 2 ص 201/إسعاف الراغبین ص 187.

26- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة بَضْعَةٌ مِنّی یُؤلِمُها ما یُؤْلِمُنِی وَ یَسَرُّنِی ما یَسُرُّها».

فاطمه پاره وجود من است، هر چه او را بیازارد مرا آزرده است و هر چه او را مسرور گرداند مرا مسرور كرده است.

منبع: مناقب الخوارزمی ص 353.

27- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة بَضْعَةٌ مِنّی مَنْ آْذاهَا فَقَدْ آذانِی».

فاطمه پاره وجود من است، هر كه او را بیازارد مرا آزرده است.

منابع: السنن الكبرى ج 10 باب من قال: لا تجوز شهادة الوالد لولده ص 201/ كنز العمّال ج 13 ص 96/نور الأبصار ص52/ ینابیع المودّة ج 2 ص 322.

28- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة بَهْجَةُ قَلْبِی وَابْناها ثَمْرَةُ فُؤادِی».

فاطمه بهجت و سرور قلب من است و دو پسرش میوه دل من هستند.

منبع: ینابیع الموّدة ج 1 باب 15 ص 243.

29- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة لَیْسَتْ كَنِساءِ الآدَمیّین».

فاطمه مثل زنان آدمیان نیست.

منبع: مجمع الزوائد ج 9 ص 202.

30- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة إِنّ اللّهَ یَغْضِبُ لِغَضَبَكِ».

ای فاطمه، خدا با غضب تو غضبناك می‌شود.

منابع: الصواعق المحرقة ص 175/ مستدرك الحاكم، باب مناقب فاطمة / مناقب الإمام علی لابن المغازلی ص 351.

31- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «فاطِمَة إِنّ اللّهَ غَیْرُ مُعَذِّبِكِ وَلا أَحَدٍ مِنْ وُلْدِكِ».

ای فاطمه خدا نه تو را عذاب می‌دهد نه كسی از پسرانت را.

منابع: كنز العمّال ج13 ص96/ منتخب كنز العمّال بهامش مسند أحمد ج5 ص97/ إسعاف الراغبین بهامش نور الأبصار ص118.

32- قال رسول اللّه صلى الله علیه وآله: «كَمُلَ مِنَ الرِّجال كَثِیرُ وَ لَمْ یَكْمُلْ مِنَ النساءِ إِلاّ أَرْبَع: مَرْیـــم وَ آسِیَة وَ خَدیجـــَة وَ فاطِمـــَة»

از مردان خیلی به كمال رسیدند، ولی از زنان فقط 4 نفر: مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه.

منبع: نور الأبصار ص 51.

33- قال رسول الله صلى الله علیه وآله: «لیلة عرج بی إلى السماء رأیت على باب الجنّة مكتوبا : لا إله إلا الله محمّد رسول الله علیّ حبیب الله الحسن والحسین صفوة الله فاطمة خیرة الله على مبغضیهم لعنة الله»

شبی كه به معراج رفتم بر در بهشت دیدم نوشته شده بود: لا إله إلا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله، حسن و حسین مصطفایان خدا، فاطمه برگزیده خدا، لعنت خدا بر مبغضین آنان.

منابع: تاریخ بغداد: 1/259 تاریخ دمشق: 14/170 لسان المیزان: 5/70

34- قال رسول الله صلى الله علیه وآله: «لو كان الحسن شخصا لكان فاطمة، بل هی أعظم، إن فاطمة ابنتی خیر أهل الأرض عنصرا و شرفا و كرما».

اگر نیكویی شخص بود، فاطمه می‌بود، بلكه او أعظم است، فاطمه دختر من بهترین اهل زمین است در كرم و عنصر و شرف.

منبع: مقتل الحسین : 1/60.

35- خرج رسول الله صلى الله علیه وآله و هو آخذ بید فاطمة سلام الله علیها فقال: «من عرف هذا فقد عرفها و من لم یعرفها فهی فاطمة بنت محمّد وهی قلبی و روحی التی بین جنبی».

پیامبر أكرم (ص) خارج شدند در حالی كه دست حضرت فاطمه (س) را گرفته بودند، سپس فرمودند: هر كس او را می‌شناسد شناخته است و هر كه كه او را نمی‌شناسد پس او فاطمه دختر محمد است و او قلب من است و روحی كه بین من است.

منبع: الفصول المهمّة : 146 نور الأبصار : 53

36- قال رسول الله صلى الله علیه وآله: «إنّما سمّیت فاطمة لأنّ الله عزّوجلّ فطم من أحبّها من النّار»

فاطمه، فاطمه نامیده شد چون كه خدا محبّان او را از آتش دور گردانیده است.

منبع: مجمع الزوائد : 9/201

37- قال رسول الله صلى الله علیه وآله: «أتانی جبرئیل قال : یا محمّد إنّ ربّك یحبّ فاطمة فاسجد فسجدت ثمّ قال: إنّ الله یحبّ الحسن والحسین فسجدت ثمّ قال: إنّ الله یحبّ من یحبّهما.

جبرئیل نزد من آمد و گفت: ای محمّد، خدا فاطمه را دوست دارد، پس سجده كن، سجده كردم، سپس گفت: خدا حسن و حسین را هم دوست دارد، پس سجده كردم، سپس گفت: خدا دوست دارد هر كس كه آن دو را دوست بدارد.

منبع: لسان المیزان : 3/275

38- قال رسول الله صلى الله علیه وآله: «إن فاطمة شعرة منی فمن آذى شعرة منی فقد آذانی و من آذانی فقد آذى الله و من آذى الله لعنه ملء السماوات و الأرض.

فاطمه مویی از من است، پس كسی كه مویی از من را بیازارد مرا آزرده است و كسی كه مرا بیازارد خدا را آزرده است و كسی خدا را بیازارد خدا او را به اندازه زمین و آسمان لعنتش می‌كند.

منبع: حلیة الأولیاء : 2/40

39- قال رسول الله صلى الله علیه وآله: «یا سلمان، حبّ فاطمة ینفع فی مئة من المواطن أیسر تلك المواطن: الموت و القبر والمیزان و المحشر و الصراط و المحاسبة فمن رضیت عنه ابنتی فاطمة رضیت عنه و من رضیت عنه رضی الله عنه و من غضبت علیه ابنتی فاطمة غضبت علیه و من غضبت علیه غضب الله علیه یا سلمان ویل لمن یظلمها و یظلم بعلها أمیر المؤمنین علیا و ویل لمن یظلم ذرّیتها و شیعتها».

ای سلمان، حبّ فاطمه در 100 جا نافع و مفید است، میسّرترین و راحت‌ترین آنجاها: هنگام مردن، در قبر، در میزان، در محشر، در صراط، در محاسبه، پس هر كه كه دخترم فاطمه از او راضی شود من هم از او راضی می‌شوم و كسی كه من از او راضی شوم خدا از او راضی می‌شود و هر كس كه دخترم فاطمه بر او غضب كند من هم بر او غضبناك می‌شوم و هر كس كه من بر او غضبناك شوم خدا بر او غضبناك می‌شود. ای سلمان وای بر كسی كه به او و به شوهر او أمیر المؤمنین علی ظلم و ستم كند و وای بر كسی كه به نسل و شیعه او ظلم و ستم كند.

منابع: فرائد السمطین: 2 باب 11 ح 219 كشف الغم: 1/467

40- قرأ رسول الله صلى الله علیه وآله هذا الآیة: «فی بیوت أذن الله أن ترفع و یذكر فیها اسمه» فقام إلیه رجل فقال: أی بیوت هذه یا رسول الله؟ قال: بیوت الأنبیاء، فقام إلیه أبوبكر فقال: یا رسول الله أهذا البیت منها ؟- مشیرا إلى بیت علی و فاطمة علیهما السلام- قال: نعم من أفاضلها»

رسول خدا (ص) این آیه را خواند: (در خانه‌هائی كه خدا اجازه داده است كه بالا روند و ذكر او در آنها به بزرگی یاد شود) پس كسی بلند شد و سؤال كرد: كدام بیوتی هستند اینها یا رسول الله ؟ فرمودند: بیوت أنبیاء. پس ابوبكر بلند شد و گفت: یا رسول الله این خانه هم ضمن آنان است؟ -اشاره به خانه حضرت علی و حضرت فاطمه علیهما السلام كرده بود- پیامبر (ص) فرمودند: بله از بهترینان آن بیوت است.

منابع: الدر المنثور : 6/203 تفسیر آیة النور، روح المعانی: 18/174 تفسیر الثعلبی: 7/107 الكشف والتبیان للمسفوی : 72

 
منبع: خبرگزاري فارس