13 آبان ـ تسخیر لانة جاسوسی استمرار شعار استقلال خواهی
13 آبان ـ تسخیر لانة جاسوسی استمرار شعار استقلال خواهی
مجله حضور پاییز 1383، شماره 50
رابطة آمریکا و ایران با عمیقترین کلام و زیباترین و مناسب ترین تشبیه از نظر امام رابطة گرگ و میش بوده است، این تلقی یا تصور که حتی لحظه ای می توان از خطر حملة گرگ، آنهم گرگی زخمی و تیرخورده غفلت ورزید واقعاً یا از سر جهالت است یا بی خبری و ساده لوحی. کتاب رابطة ایران و آمریکا یا نقش دخالت های آمریکا را در ایران، از آخر ورق می زنیم. ماهیت آمریکا و نظام سیاسی حاکم بر آن، چه حاکمیت و قدرت در دست جناح دمکرات ها باشد و چه جمهوری خواهان، فرقی نمی کند، نقطه اشتراک این دو جناح حاکم اینست که برای هیچ ملت و کشوری خیر و صلاح و اقبال و سعادت به ارمغان نمی آورند. شفاف و پوست کنده باید گفت آمریکا هرگز منشأ خیر واقعی برای ایران و سایر کشورهای تحت سُلطة خود نبوده است. برخی نگاههای امیدوارانه به آمریکا از آنجا ناشی می شود که از اهداف و سیاستهای پس پرده و پنهانی و درازمدت آمریکائی ها بی خبرند و به سادگی گرفتار و شیفته تبلیغات و ترفندها و شعارهای مردم فریب می شوند و تصور می کنند برای دولتمردان آمریکا واژه ها و تعابیری چون: دموکراسی، حقوق بشر، آزادیخواهی، استقلال، معنی دارست. در حالیکه امروز حتی برای خوش باورترین افراد هم تجربه شده، که آمریکا غیرممکن است جز در جهت منافع و اهداف استعماری خویش به نفع کسی قدمی بردارد.
به فرصتهای طلایی و از دست رفته ایران می اندیشم، فرصتهایی که بواقع غیرقابل برگشت و جبران ناپذیر است. فرصتهایی که می شد ایران را در آن شرایط با وجود آنهمه ثروت نفتی، به یکی از پیشرفته ترین کشورهای منطقه تبدیل کرد. متأسفانه آمریکا حکومت ایران «شاه» را بگونه ای اداره و هدایت می کرد که همواره وابسته و متکی به خود بار بیاید. اگر هم او را به ظاهر از بعد نظامی قدرت اول منطقه کرده بود، هم برای دفاع در برابر شوروی سابق و هم برای کنترل و اشراف بر سایر کشورهای منطقه بود. جای بسی تعجب است که برخی با وجود تمام دردها، کینه ها و زخمهایی که از جانب آمریکا و عوامل آن بر پیکرة خود و کشور احساس می کنند، امروز در گرداب خوش باوری غوطه ورند و تصور می کنند که آمریکا فرشته نجات است! آمریکا گره گشای کارها خواهد بود! اگر بپرسید چرا آمریکا برای ایران اهمیت خاص قائل است و پس از سقوط حکومت دست نشاندة خود، همواره با ایران اسلامی سر ناسازگاری و ستیز دارد باید گفت فقط به جهت موقعیت خاص و بسیار مهم استراتژیک و شرایط ژئوپلتیک ایران و منافع گوناگونی است که از آن بهره مند بوده است. موقعیت خاص سوق الجیشی ایران بعنوان یکی از اعضای مهم و اصلی اُپک و نیز همسایه شوروی همواره در تقسیم قدرت بین دو ابرقدرت سابق، آمریکا را موظف می کرد برای ایران جایگاه خاص و مهمی قائل باشد. آمریکا در برابر طوفان و حرکت اصلی امام و مردم از کشوری شکست خورده بود که بر تمام کیان آن تسلط کامل داشت. از کشوری شکست خورده بود که یکی از شرکا، بلکه حافظان منافع آن بود: ایران را جزیره امن می دانست، ایران را ژاندارم منطقه و یکی از پایگاههای نظامی در منطقه می دانست، دیگران را از این ژاندارم ترسانده بود.
پس از فروپاشی حکومت شاه، آمریکا از دو جهت شکست خورده بود هم منافع متعدد و گوناگون و هم پایگاه مهم نظامی اش را در جوار شوروی از دست داده بود و علاوه بر این ها، در دژ بظاهر شکست ناپذیر ایران، حکومت و نظام و جریانی روی کار آمده بود که با کشورهای منطقه وجوه اشتراک متعدد داشت. بخوبی می دانست که انقلاب اسلامی و تشکیل دولت و حکومت اسلامی دیگران را هم تحریک می کند، حداقل اینکه دیگران با این نهضت همصدایی می کنند. اگر روزی شوروی روی کار می آمد، در صورت طرح حکومت کمونیزم در ایران هیچگونه همصدایی در منطقه نمی یافت بلکه با مقاومتهای بسیاری نیز روبرو می شد، همانگونه که دیدیم در افغانستان، شوروی سابق با تمام قوا و توان وارد شد ولی بافت و فرهنگ و ماهیت آن کشور بگونه ای بود که در نهایت شکست خورده، افغانستان را ترک کرد. با بیان این نکته که عنصر دین و مذهب در ایران و بافت فرهنگی و فکری و بخصوص تبعیت ایرانیان از مراجع و عالمان سترگ و زاهد و مبارز و انقلابی و نیز وحدت ملت، بسیار قویتر، مستحکمتر و یکدست تر از افغانستان است.
دیدیم که در جریان پیروزی انقلاب و پس از آن یک ملت حداقل 50 میلیونی با وجود تمام گرایش های فرعی مذهبی، قومیتی، زبانی و تفاوت فرهنگهای بومی و غیره، از امام عزیز خط فرمان می بردند و چگونه جنگی با آن بزرگی و وسعت را در سایه وحدت کلمه و اطاعت از فرماندهی کل قوا (امام راحل) اداره کردند و به سرانجام رساندند. ساده انگاری است اگر آمریکا با بالا بردن تصاویر و تمثالهای حضرت امام در کشورهای منطقه چون پاکستان، عراق، لبنان، سوریه و حتی کشورهای آفریقایی و دورافتاده ترین مناطق جهان که بانگ لا اله الا الله در آنها شنیده می شد سکوت کند و به فکر فرو نرود، و حداقل این همصدایی را تحلیل نکند.
دیدیم که در عراق قبل از آنکه یکی از مریدان و شاگردان امام، شهید سید محمدباقر صدر حرکتی انجام دهد و نهضتی را شروع کند توسط عامل سرسپردة خود، صدام او را بشهادت رساند. بی تردید روزی روشن می شود که در جریان دزدیدن امام موسی صدر هم بی تأثیر نبوده است. آمریکا از احساس قداست و احترام و زعامتی که نسبت به امام در کشورهای منطقه و مسلمان بوجود آمده بود، به فکر فرومی رفت. این نکات را بیش از آنکه در ذهن خود و نسل اول تکرار کنم برای نسل های دوم و سوم یادآور می شوم تا در جریان گوشه و زاویه ای باریک از آنچه
£ 13 آبان 1358 مرحله ای نو و ادامة حرکت انقلابی و اعتراض آمیز ایران نسبت به حضور و دخالت های آمریکا در ایران است
£ نسلی که با عزم و ارادة آهنین بسوی سفارت سابق آمریکا هجوم بردند بخوبی دریافته بودند که امام، آمریکا و اسرائیل را سر و ته یک کرباس می داند
آمریکا نسبت به ایران انجام داده است قرار گیرند. اگر جایگزینی آمریکا بجای انگلیس را مبدأ حضور قدرتی جدید در ایران بدانیم، باید گفت پرونده این حضور و جابجایی متأسفانه بسیار سیاه و دردناک و شرم آور است و اگر کسی بگوید 13 آبان 1358 مرحله ای نو و ادامة حرکت انقلابی و اعتراض آمیز ایران نسبت به حضور و دخالت های آمریکا در ایران است، باز هم سخن گزافه ای نگفته است، این حرکت انقلابی، اعتراض به عملکرد بد و منفی آمریکا در تصویب و اعمال کاپیتولاسیون و تقابل با انقلاب اسلامی و امام خمینی است. کاپیتولاسیون شکست غرور ملی و نادیده گرفتن حق شهروندی و پایمال شدن هویت ایرانیان بود. مگر نه اینکه کاپیتولاسیون نوعی آپارتاید یا تبعیض سیاسی بود. در روزگار قحطی فریاد، روزگار سکوت و خفقان، روزگار بی غیرتی دولتمردان حکومت پهلوی بود که از یک حنجره، فریاد اعتراض بلند شد. یک مرد بود که در مخالفت با تصویب کاپیتولاسیون توسط مجلس شورای ملی اعلامیه داد و آنرا تحقیر و توهین نسبت به ملت ایران دانست.
اینها نخستین ایستادگی رودرروی امام با آمریکا تلقی نمی شود. البته امام قبل از آن هم به وابستگی و ذلت دولتمردان ایرانی بخصوص شخص شاه به آمریکا و حتی نفوذ اسرائیل و سیاستهای استعماری و دین براندازانة پهلوی اعتراض کرده بود. در جریان کاپیتولاسیون، جناح بندی و صفوف، شفاف و روشن شد. کجا بودند حضراتی که امروز در نهایت بی انصافی از وجود نهضت امام خوان نعمت و ثروت و مکنت و مقام و قدرت را به ارث برده و یادی از آن امام نمی کنند؟ آن امامی که با قرائت و تفسیر پویا، زنده و انقلابی از اسلام به همگان حیثیت و به اسلام عزت و به شیعیان افتخار و به مردم ایران هویت بخشید. کسانی که در دوران تبعید روح خدا، از کوچه ای که بیت خمینی در آن بود گذر نمی کردند. آن روز سفرة عافیت گسترده بودند و نهایت برای امام زمان (عج) چراغانی می کردند، راستی امام زمانی که آنها در تب انتظارش می سوزند همان امام زمانی است که نایب بحق او امام خمینی است؟! چه شده است که غریبه ها و کنارنشسته های دیروز، اینک کاسة از آش داغتر شده اند و فضایی را فراهم آورده اند که برخی از یاران امام به حاشیه رانده شده اند. بگذریم و از لاک عتاب و گلایه خارج شویم برگردیم سر دشمن اصلی و به تعبیر حضرت امام، به شیطان بزرگ آمریکای جهانخوار بپردازیم. آمریکا حتی در دورانی که خوش خیالان فکر می کردند با دیکته و ابلاغ و نظارت بر اجرای اصول انقلاب سفید شاه و مردم! می خواهد ایران را در مسیر پیشرفت قرار دهد، قصدی جز تخریب بنیان های این کشور نداشت. ایران را بعنوان یک کارگاه و آزمایشگاه برای تجربه تئوریهای اقتصادی، کشاورزی و فرهنگی خود محسوب می کرد. اگر واقعاً اصلاحات ارضی مفید و کارآمد بود چرا ما در هیچ محصول کشاورزی به خودکفایی نرسیدیم و هر روز هم وابسته تر می شدیم. امروز پس از چهل و پنج سال، با خودکفایی گندم به واقع به قطع دست اجانب، از سفره خویش اقدام کرده ایم، یعنی سر سفرة خودمان می نشینیم و چشمان به کشتی گندم وارداتی نیست. در زمینه های فرهنگی هم آمریکا تصور می کرد با اعمال و اجرای برخی سیاستهای خاص توانسته است جوهرة ذاتی خداباوری و دین باوری را در ایرانیان تضعیف و یا حتی تخریب کند. دیدیم که چنین نبود. وقتی امام در برابر کاپیتولاسیون ایستاد، باز هم اقشار مختلف مردم در ادامة نهضت، 15 خرداد را رقم زدند و آنهمه شهید دادند و امام را تنها نگذاشتند. با وجودی که شاه در جریان 15 خرداد 42 حتی از تهاجم وحشیانه به حوزه های علمیه و دستگیری بسیاری از یاران امام و انقلابیون و مبارزان دریغ نورزید و حاکمیت پلیس و یأس و نومیدی و خفقان را در کشور اعمال کرد و برای چند صباحی آتش نهضت را خاموش کرد ولی دیدیم که خورشید حقانیت امام و آرا و اندیشه های او چندان در پس ابر تاریکی نماند. دیری نپایید که پس از این نبرد، امام و امت در همان شرایط بسته و اختناق برای شکست حکومت طاغوت همصدا شدند و شعله های نهضت از سراسر ایران زبانه کشید. آمریکایی که با وجود شاه خود را پیروز کودتای 28 مرداد و ادامة سلطه در ایران می دانست و بدون مزاحم به غارت اموال و معادن و نفت و ثروتهای خداداد این سرزمین ادامه می داد، و در جزیرة آرام و تحت کنترل خود حکم می راند، ناگهان با طوفانی روبرو شد که از جهاتی سهمگین ترین طوفان محسوب می شود. حتی شاه را تا آنجا تقویت می کرد که در نهایت بی شرمی گفت در ایران کسی مخالف او نیست. در مرحلة دیگر هم شاه رسماً در محاسبه ای گفت هر کس با او نیست بر اوست و گفت اگر کسی ناراضی است می تواند از کشور خارج شود! انقلاب اسلامی به رهبری امام مرحله تکاملی مبارزه مردم با شاه و عوامل آمریکا بود. امام با هدایت خارق العاده و نیروی الهی توانست با دست خالی شاخ آمریکا را بشکند. البته برخی ها امروز می گویند آمریکا اشتباه کرد که جریان 28 مرداد را تکرار کرد. شاه و عوامل آمریکا تصور می کردند می توانند با خروج موقت شاه از کشور شرایط بازگشت پیروزمندانه اش را فراهم آورند کشور را در نبود شاه به یکی از مهره هایشان بسپارند و در شرایط مناسبت شاه را برگردانند و حداقل چند سال دیگر ادامه دهند. غافل از اینکه نهضت به مرحله ای رسیده بود که با شرایط 28 مرداد 1332 قابل مقایسه نبود. حرفهای آن روز آدم را بیاد حرفهای امروز رئیس جمهور آمریکا می اندازد که می گوید هر کس با ما نیست بر ماست. یا هر کس در صف ما نیست در صف تروریسم است. شگفتا از این تشابه و نسخه های تکراری و عجبا که کسی عبرت نمی گیرد از این حرفهای واهی و بی مبنا و پوچ.
نسلی که با عزم و ارادة آهنین بسوی سفارت سابق و آمریکا هجوم بردند بخوبی دریافته بودند که امام، آمریکا و اسرائیل را سر و ته یک کرباس می داند، تجربة تلخ دخالت مستقیم آمریکایی ها را در ایران در طول تاریخ خوب درک کرده بودند.
من معتقدم آمریکا واقعاً نتوانست از انقلاب اسلامی و روند پیروزی آن جلوگیری کند نه اینکه نمی خواست. یقین دارم به هر شیوه و ترفندی که جواب می داد سعی کرد نهضت را به شکست بکشاند حتی قبل از آن می خواست نهضتی شکل نگیرد. اگر هم نتوانسته بود او را بشکند در نوع شکل گیری و محتوای آن دخالت کند ولی باز هم راه به جایی نبرد. در مرحله ای حتی مهره های در آب نمک خواباندة خود را در برخی قسمتهای کشور بصورت نفوذی وارد کرد که بعدها افشا شدند. سرعت روند پیروزی، تدبیر و سیاست و مدیریت و هدایت الهی امام بقدری برای آمریکا و عوامل داخلی و خارجی اش غافلگیرکننده بود که از اجرای برخی کارها عاجز شد. دانشجویانی که بعدها حماسه انقلاب دوم را رقم زدند دریافته بودند از کسانی حمایت می شود که از آغاز نهضت همراه امام نبودند.
کشور با نوعی آشوب و پریشانی روبروست. امنیت در برخی مناطق کشور بهم خورده است. برخی از روحانی ها مورد حمایت قرار می گیرند تا وحدت رهبری امام خدشه دار شود. از همسانی نژادی و قومیت گرایی در مناطقی از کشور سوء استفاده می شود. فکر کردند می بایست افراد و جریانهای مخالف از جایی حمایت شوند و خط بگیرند. اما هنوز مرکز اصلی را پیدا نکرده بودند. این می رساند که به واقع جایگاه و قدرت و نفوذ امام را بخوبی نشناخته بودند که به برخی کارهای بچه گانه دامن می زدند. آمریکا اگر در سابقه درخشان و نفوذ کلام و ارادتی که مردم نسبت به آن مرد الهی داشتند، بواقع باخبر بود، نبایست در برابر امام این حرکات ناپسند را انجام می داد. عجبا برخی از افراد که از سابقه مبارزاتی درخشان و روشنی هم برخوردار بودند و حتی نسبت به شاه هم اعتراض داشتند و سختی ها، زندان و مصائبی را هم بجان خریده بودند، نوع نگاه و قرائتشان با امام متفاوت بود. برقراری رابطه مجدد با آمریکا را در ذهن می پروراندند. امام با زیرکی و کیاست خاص خود، به آنان میدان داد. آنها را به بازی گرفت تا آزموده شوند، اتفاقاً وقتی هم از آزمون ناموفق بدر آمدند امام با حفظ حرمت و نهایت انصاف آنها را کنار زد. می توان گفت صرفاً امام
نبود که نتوانست با آنها ادامه دهد. بلکه جریان انقلاب و خواستها و آمال مردم و روند و حرکت انقلاب بگونه ای شده بود که کوچکترین تعامل و مذاکره با آمریکائیان را برنمی تابید. کوچکترین روزنة مصالحه را تحمل نمی کرد و دست رد بر آن نگاه و تلقی زد. از جمله پیشینه ها و زمینه هایی که حرکت انقلابی 13 آبان را توجیه و واجب می کرد اینکه آمریکا غیر از حمایت مخالفان و بازماندگان رژیم پهلوی و هدایت و ساماندهی آنان در اجرای تفکر تجزیه طلبی در مناطق مختلف کشور، در ایجاد ناامنی داخلی بخصوص در استانهای مرزی از خود ردپایی بجای گذاشته بود. تجزیة کردستان و آذربایجان و غائلة گنبد و خوزستان را که بخوبی بیاد داریم که در همگی دست آمریکا رو شد. حتی برخی از گروههای سیاسی در اثر کم تجربگی یا سادگی یا جهالت بعدها در دام آمریکا افتادند. کسانی که شعار ضــدامپریالیستی آنها گوش فلک راکر کرده بود، بعدها جزء نان بمزدهای آمریکا شدند. در واقع آمریکا آنها را بلعید. حتی برخی ترورها و تحرکات ضدامنیتی داخلی را به فرمان و یا حمایت و خط دهی آمریکا دامن زدند و همة
سوابق خود را به بهای مزدوری آمریکا نقش بر آن کردند.
دانشجویان دریافته بودند که در جهت تقابل با انقلاب اسلامی و جلوگیری از اهداف انقلاب و تحکیم ارکان و مبانی نهضت، حتی چپ ها و کمونیست ها و منافقین همدست و متحد شده اند. برخی نیروهای اطلاعاتی رژیم طاغوت که یا نتوانسته بودند از ایران بگریزند یا تصورشان این بود که آمریکا زودتر از آنکه ارکان نظام جمهوری اسلامی قوام یابد، با کودتا انقلاب را به شکست می کشاند و یا شاه برمی گردد که در آنصورت باز آنها به جهتی که کشور را ترک نکرده بودند و دستورالعمل های آمریکا و عوامل داخلی را خوب انجام داده اند، موجب عنایت خاص قرار می گیرند و یا شاه را برنمی گرداند و مهره های جدیدی را بکار می گیرد که باز قطعاً به آنها بلحاظ وفاداری و انجام مأموریت ها بها خواهد داد. بعدها معلوم شد که همین نیروها و برخی نیروهای امنیتی و نظامی که از دم تیغ تصفیه ارتش جان سالم بدر برده بودند یا در مراکز نظامی دور از پایتخت سازماندهی شده و در کودتای طبس هم در کودتای نوژه، شدیداً فعال بودند. جا دارد در هر فراز از این مقاله این سؤال را تکرار کنیم که چرا اشغال لانة جاسوسی؟ چرا دانشجویان در جمع بندی نهایی احساس تکلیف کرده و بدان حرکت خطرناک اقدام کردند؟
وقتی جریانها و اتفاقهایی را که آنروز در کشور رخ می داد، مورد تجزیه تحلیل و نقد قرار دادند به یک نقطه کور و ناشناخته رسیدند. با زیرکی و تعهد انقلابی دریافته بودند که انقلاب و نهضت و روند مدیریت کشور را جریانی مخالف تهدید می کند. غیرممکن است بدون سازماندهی و فرماندهی متمرکز مخالفت ها صورت پذیرد. به واقع صورت مسأله و سؤال اصلی و دغدغه ذهنی دانشجویانی که برای پیروزی انقلاب عمری شکنجه و زندان و سختی را بجان خریده بودند، این بود که وقتی تمام ارکان و مراکز مهم سیاسی و اجرایی در اختیار نیروهای انقلاب افتاده است، وقتی ده ها هزار مستشار آمریکایی و قطعاً عوامل اسرائیلی از ایران اخراج شده اند و حتی کشورهای همدست آمریکا هم از ترس، بعضی از عواملشان را از ایران فراخوانده بودند، وقتی سران و افراد ذی نفوذ نظام شاهنشاهی هم یا گریخته بودند یا دستگیر و بازداشت شدند یا برکنار شده و قدرت دخالت ندارند، پس چه کسی است که آرامش کشور را بهم می زند؟ پس از بررسی دریافتند باید
£ برکت دیگر این حرکت اینکه حتی کسانی که قبلاً از رابطه و پیوند با آمریکا بخود می بالیدند پس از آن، دفاع از مواضع آمریکا را نوعی قباحت و شکست و ضدارزش می دانستند
£ افشای اسناد لانة جاسوسی در واقع ضربه ای مُهلک به کسانی بود که تا آن روز ماهیت واقعی آنان بر مردم مجهول مانده بود
مرکزی در ایران که توسط عوامل آمریکا هدایت می شود، مو جود باشد و از چشم ایرانیان پنهان و ناشناخته مانده است. دریافتند که سفارت آمریکا بعنوان اطاق فکر و مرکز فرماندهی و توطئه چینی علیه انقلاب و اهداف بلند آن فعّال است ـ از طرفی تجارب سایر کشورها در جریان انقلابهای مردمی نیز وجود این حرکات و توطئه ها را از سوی آمریکا تقویت می کرد. فضای باز سیاسی و آزادی پس از پیروزی و چاپ آثاری که قبلاً چاپشان ممنوع بود نیز فرصت مطالعه و شناخت نقش آفرینی استکبار جهانی را به دانشجویان داده بود. حداقل شیلی را که به خوبی در یاد داشتند. ناآرامی و آشوب و تشنج و بهم زدن امنیت جامعه، ابتدایی ترین سرمشق حکومت های ساقط شده و اربابان آنهاست. ایجاد فضای ناامن در جهت ایجاد ذهنیت علیه نیروهای انقلاب ابجد تازه سوادان تلقی می گردد. از دیگر سو نسخه های مشابه و یکسانی که در این کشورها پیچیده بودند دانشجویان را به فکر فرو برده بود. علاوه بر اصرار بر خواست اولیه خود، یعنی عودت و تحویل شاه، از این توطئه ها هم غافل نبودند. امروز هم، ما نمونه های زنده و روشن دخالت آمریکا را هر صبح و شام تجربه می کنیم، از فشارهایی که به کشورهای مخالف وارد می کند، تا طراحی کودتاهای متعدد علیه چاوز و حمله و اشغال افغانستان و اشغال عراق با بهانه های خود ساختة ضدیت و مبارزه با تروریسم و دفاع از حقوق بشر، همگی را به عینه می بینیم. با افشای مدارک و اسناد لانه جاسوسی بخوبی روشن شد که دغدغه های دانشجویان همگی بجا بود. قبل از کودتا و از همان نخستین روزهای پیروزی، ترور شخصیت های ذی نفوذ در دستور کار عوامل آمریکا قرار گرفت، زیرا معتقد بودند باید عوامل اصلی و مهم و کارآمد انقلاب را حذف کرد و از میان برداشت. از شهید قرنی تا شهید مطهری و در ادامه همان حرکت کور، شهدای هفت تیر و هشت شهریور، همگی در راستای همان نظریه است. این نظریه را آنچنان قوی و دقیق پیش بردند که حتی نیروهایی که روزی داعیه مبارزه با استکبار را در سر می پروراندند خود عامل ترور و انفجار شدند، تا آنجا که حتی به مردم کوچه و بازار هم به صرف علاقه و ارادت نسبت به امام و دفاع از اصول و دستاوردهای آن رحم نکردند. در آن شرایط خاص شاید هیچ حرکتی جز حرکت انقلابی 13 آبان نمی توانست مفید و اثر گذار باشد. اگر چه متأسفانه چند سالی باز هم بلحاظ عدم وحدت در برگزاری و تکریم این روز، برخی ها تردید کردند و برخی هم تازه از راه رسیده و خود را میراث خوار دستاوردهای انقلابیون بحساب آوردند و همین امر موجب شد که این روز یا کم رنگ شود و یا با هاله ای از تردید در اصالت حرکت، روبرو گردد.
دانشجویان متعهد انقلابی که کلام حیاتبخش امام در روح و جانشان اثر گذاشته بود روزی را انتخاب کردند که از لحاظ پیشینه از دو مناسبت دیگر برخوردار بود، اتفاقاً در هر دو مناسبت هم به نوعی مزدوران آمریکا دخیل بودند. هم در جریان تبعید امام هم در جریان شهادت دانش آموزان. اینک که فضای حاکمیت دیپلماسی بر کشور حاکم شده است فکر می کنم دانشجویان واقعاً کاری سترگ را انجام داده اند شاید امروز بسیاری از همان دانشجویان در عظمت کار متحیرند، اما حماسه ای که با رجز هجوم خلق کردند بی تردید در آن شرایط، انقلاب را بیمه کرد. در این حرکت باز هم آمریکا غافل بود و گرفتار شد.
نگاهی به برخی برکات و پیامدهای آن حرکت بزرگ و تاریخی
آمریکا تا آن روز در برابر هیچ ملت و انقلابی آنقدر تحقیر نشده بود. در کشوری سفیر آمریکا را دستگیر کردند که تا 2 سال قبل از آن، کسی جرأت نداشت به یک آمریکایی چپ نگاه کند. کسی جرأت نمی کرد در پناه همان قانون ننگین کاپیتولاسیون حتی یک سگ آمریکایی را
£ اگر آمریکایی ها منطقی عمل کرده بودند چه بسا گروگانگیری انجام نمی گرفت و این مسأله پیچیده نمی شد و 444 روز هم طول نمی کشید
£ باید گفت این حرکت گواه بلوغ فکری، ذکاوت، تعهد، قدرت تصمیم گیری و پاسداری از انقلاب اسلامی نزد دانشجویان بود
در ایران چوب بزند یا محاکمه کند. کسی جرأت نداشت از یک آمریکایی کارت شناسایی بخواهد. کسی جرأت نداشت ساک یک مسافر آمریکایی را مثل دیگران کنترل کند. کسی مجاز نبود به عملکرد و حضور قدرتمندانه و ارباب مأبانه آمریکایی ها در مراکز نظامی ـ دانشگاهی و صنعتی ایران اعتراض کند.
1ـ از جمله نتایج مهم این حرکت انقلابی اینکه، روشن شد آمریکا پس از پیروزی انقلاب یک لحظه از فکر ایران و انقلاب اسلامی و امام خمینی خارج نشده است، ایران آنقدر برایش مهم بود که جناح دموکرات را به شکست کشانید.
2ـ علاوه بر آن ابهت کاذب آمریکا در هم شکسته شد.
3ـ به ملتهای تحت ستم و آزادیخواه دنیا جرأت داد که علیه آمریکا شعار دهند. حتی سران بعضی از کشورهای وابسته را به تأمل فرو برد، متأسفانه کشورهای اروپایی و همسایگان ما در تقویت و حمایت و بسیج صدام برای شکست ایران در جنگ از تمام توان و سرمایه و امکانات بیدریغ مایه گذاشتند و البته چون ارادة خدا به روشن ماندن چراغ انقلاب تعلق گرفته بود، نتوانستند کاری کنند.
4ـ تسخیر لانة جاسوسی موجب شناخت افراد و روشن شدن وابستگی بنی صدر و سایر عوامل به آمریکا بود.
5ـ در جریان لانه جاسوسی بود که با اعلام مواضع سایر کشورها، صف دوستان جمهوری اسلامی از دشمنان کاملاً جدا شد.
6ـ برخی از دولتمردان دولت موقت هم با توجیه پایبندی و رعایت حقوق بشر و دموکراسی، اصل حرکت را زیر سؤال بردند! کسی نبود از آنان بپرسد، دخالت های مستقیم و گوناگون در یک کشور انقلابی و ضدیت پنهان و آشکار با نظام مردمی و اسلامی و دفاع و سازماندهی مخالفان و معاندان جمهوری اسلامی، طبق کدام کنوانسیون یا اصول و موازین حقوق بشر مجاز است؟
7ـ اینکه آمریکا بجای قبول خواست منطقی دانشجویان یعنی تحویل شاه، متأسفانه به عناد و لجاجت خود ادامه داد و هر روز ماهیت خود را برای امت ایران و سایر ممالک روشن ساخت.
8ـ اینکه تسخیر لانة جاسوسی از نظر روس ها بعنوان یکی از دو ابرقدرت و قطب جهان آن روز، حرکتی ضدامپریالیستی بود و می بایستی ضمن دفاع از ایران و دانشجویان انقلابی، به آمریکا برای خواست ایرانیان، فشار آورد که چنین نکرد و حفظ منافع خود را بر هر چیز دیگر اولویت داد.
9ـ نکته دیگر درس ترسی بود که به برخی از کشورها داده شد. قطعاً تنها سفارت آمریکا کار جاسوسی نمی کرد، آنها هم تا حدی ماستهای خود را کیسه کردند و از همکاری و دفاع آشکار از آمریکا خودداری کردند یا حداقل از شدت همکاریشان کاسته شد.
10ـ حتی کسانی که قبلاً از رابطه و پیوند با آمریکا بخود می بالیدند پس از آن دفاع از مواضع آمریکا را، نوعی قباحت و شکست و ضدارزش می دانستند.
11ـ قطع رابطه ایران با آمریکا و تحریم اقتصادی ایران بواقع مصداق «عسی عَن تکرهُ شیئاَ و هُو خیرٌ لکم» شد زیرا اصل استقلال را در ایران شدیداً تقویت کرد. باور خوداتکایی و خودباوری را بین ایرانیان مضاعف کرد.
12ـ ایجاد وحدت بر سر اهداف مشترک، بین تمام نیروهای انقلابی و نسل جوان بخصوص دانشجویان با سایر اقشار مختلف فرصتی را فراهم آورد که روزانه مردم فوج فوج با حضور خود مقابل سفارت آمریکا از حرکت دانشجویان دفاع می کنند.
13ـ افشای اسناد لانة جاسوسی در واقع ضربه ای مُهلک به کسانی بود که تا آن روز ماهیت واقعی آنان بر مردم مجهول مانده بود. حتی آنانکه شعارهای انقلابی می دادند و خود را جلودار مبارزات ضدامپریالیستی معرفی کرده بودند خطشان از نیروهای خط امام جدا شد. سازمان منافقین که خود را پیشتاز حرکتهای انقلابی می دانست در این جریان خواب مانده بود، با وجودی که با ترفند و لطایف الحیل چند نفر نفوذی را جزء دانشجویان داخل کرده بودند و مدتی هم در فضای بیرون سفارت نگهبانی می دادند حتی اطلاعیه ای را هم در حمایت از حرکت مذکور صادر کردند ولی در ادامة کار نتوانستند رهیار دانشجویان انقلابی پیرو خط امام باشند.
با حضور و اعزام نماینده امام یعنی حجة الاسلام والمسلمین موسوی خوئینی ها در سفارت آمریکا اطاعت دانشجویان از امام جایی برای ادامه حضور منافقین باقی نماند.
14ـ روشن شدن لایة پنهانی و ذهنی جبهة ملی و نهضت آزادی، جناحی که تا آن روز متأسفانه نتوانسته بودند رضایت امام را در مدیریت کشور صددرصد جلب کنند و فرصت و شرایط افشای برخی ناخالصی های آنان فراهم نبود، تسخیر لانه جاسوسی به شفاف سازی مواضع افراد و جریانها، کمک شایان توجهی کرد، زیرا یا باید در آن شرایط شدیداً مواضع ضدامپریالیستی می گرفتند که با اصول و ماهیت تشکیلات سیاسی و روند موضع گیری آنان ناسازگار بود و یا باید در برابر حرکت دانشجویان موضع می گرفتند که فاتحة خود را خوانده بودند. دیدیم چنین هم شد. حتی اسناد وابستگی برخی هم از جاسوسخانة آمریکا بیرون آمد.
15ـ با حضور یک فرد روحانی بین دانشجویان به گونة دیگر وحدت حوزه و دانشگاه تجلی یافت. برای قشر دانشگاهی فرصت ایثار و شهادت فراهم آمده بود. شاید آمریکایی ها از دانشجویان انتظار چنان حرکت تند و انقلابی را نداشتند. تصور می کردند با وجود آنهمه توطئه و عناد باز هم باید، با او با مذاکره و با رعایت اصول دیپلماسی حرف زد.
16ـ با وجودی که آمریکاییها و شبکه های تبلیغاتی وابسته به آن شایعه کردند که به گروگانها اهانت کرده اند، آنها را شکنجه کرده اند ولی با آزادی سریع زنان و سیاهپوستان توسط دانشجویان، خلاف آن ثابت شد و تمامی شایعات و تبلیغات آنان نقش بر آب شد.
17ـ نتیجة دیگر پیوند و رابطه آمریکا و اسرائیل بود. زیرا اسرائیلی ها از هر طریق در دفاع از آمریکا کم نمی گذاشتند و با تمام توان، شبکه های صهیونیزم، به دانشجویان مسلمان و انقلابی حمله می کردند، حتی آمریکا را برای تهاجم به ایران تحریک می کردند.
18ـ برکت دیگر، تصمیم آمریکا به انجام کودتا علیه ایران بود و ضعف روشن شدن نیروهای آمریکایی پس از شکست کودتای طبس و پس از آن کودتای نوژه، زیرا کیان و حیثیت نظامی آمریکا تا آن روز در نظر مردم از جایگاه بلندی برخوردار بود زیر سؤال رفت و برای مردم این نکته روشن شد که، چه بسا طرحهای نظامی آمریکا هم با شکست مفتضحانه روبرو شود.
19ـ در ناخودآگاه همة جهانیان بخصوص دولتمردان آنها سؤالی مطرح شد که از کجا معلوم سفارتهای آمریکا در همة نقاط جهان مرکز جاسوسی و توطئه علیه منافع کشورها نباشد؟ همانگونه که در ایران بود.
20ـ تصمیم آزادسازی جاسوسان که با تدبیر امام و تصویب مراکز تصمیم گیری کشور انجام پذیرفت بار دیگر احترام و پایبندی ایرانیان را به قانون به رخ جهانیان کشید و روشن شد که واقعاً دانشجویان نمی خواستند و حتی برای گروگانگیری برنامه ریزی نکرده بودند، فقط رفته بودند در سفارت خانه آمریکا تحصن کنند تا شاه را به ایران برگردانند و اگر آمریکایی ها منطقی عمل کرده بودند چه بسا گروگانگیری انجام نمی گرفت و این مسأله پیچیده نمی شد و 444 روز هم طول نمی کشید. شاید برخی بگویند، حرکت دانشجویان چون با اجازه دولت وقت صورت نگرفته، چندان ارزش نداشته است. در پاسخ، باید گفت این حرکت گواه بلوغ فکری، ذکاوت، تعهد، قدرت تصمیم گیری و پاسداری از انقلاب اسلامی نزد دانشجویان بود. گلایه ای هم از کسانی کنیم که امروز خود را میراث بر جریان تسخیر لانه جاسوسی می دانند و آن روزها با این قبیل حرکت ها مخالفت ورزیدند و این کارها را تندروی می دانستند. آخر کلام این که بهتر است به اصل بسیار مهم وحدت که از اصول سرنوشت ساز رهبری امام بود، تأکید بورزیم و 13 آبان را علاوه بر روز تبعید امام، روز دانش آموز، روز ملی مبارزه با استکبار جهانی، روز وفاق و وحدت بین همة نیروهای انقلاب بدانیم و با شکوه و شور مناسب این روزهای خدایی، را برگزار کنیم.