تقوا سه گونه است: گریز، پرهیز، ستیز

تقوا یکی از مفاهیم اساسی در دین اسلام است که به معنای خود را از گناه دور نگه داشتن و حفظ پاکی در زندگی است. تقوا به‌طور کلی به سه گونه تقسیم می‌شود که هرکدام در شرایط خاصی قابل استفاده و مهم هستند. این سه گونه تقوا عبارتند از: تقوای گریز، تقوای پرهیز و تقوای ستیز.

1. تقوای گریز:
تقوای گریز به معنای دوری از محیط‌ها و شرایطی است که احتمال وقوع گناه در آن‌ها وجود دارد. این نوع تقوا زمانی مورد نیاز است که فرد در معرض وسوسه‌ها و فتنه‌های گناه قرار گیرد. در این حالت، بهتر است از محیط گناه‌آلود دوری کرده و خود را در شرایطی قرار دهیم که از گناه محفوظ بمانیم. به‌عنوان شاهد مثال، داستان حضرت یوسف (علیه‌السلام) را می‌توان ذکر کرد. وقتی همسر فرمانروا خواست او را به گناه بکشد، حضرت یوسف (علیه‌السلام) از صحنه گناه فرار کرد تا خود را از گناه پاک نگه دارد. این نمونه‌ای از تقوای گریز است.

2. تقوای پرهیز:
تقوای پرهیز زمانی است که فرد در محیط گناه‌آلود قرار می‌گیرد، اما توانایی حفظ پاکی و پرهیز از گناه را دارد. در این حالت، فرد با قدرت ایمان خود در برابر فتنه‌ها مقاومت می‌کند و از ارتکاب به گناه خودداری می‌نماید. مانند حضرت موسی (علیه‌السلام) که در کاخ فرعون زندگی می‌کرد، اما خود را از گناه‌ها دور نگه داشت و تنها در سکوت خود را حفظ کرد. این نوع تقوا به معنای مبارزه با گناه از طریق حفظ نفس در شرایط سخت است.

3. تقوای ستیز:
تقوای ستیز زمانی است که فرد نه‌تنها خود را از گناه حفظ می‌کند، بلکه در برابر آن مبارزه می‌کند و سعی در ایجاد تغییرات مثبت در محیط خود دارد. در این نوع تقوا، فرد با مظاهر گناه و فساد مقابله کرده و تلاش می‌کند تا محیطی سالم و بدون گناه ایجاد کند. حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) نمونه‌ای از تقوای ستیز است. او با بت‌پرستی و شرک مبارزه کرد و بت‌ها را شکست. این نوع تقوا به معنای مقابله فعال با گناه و فساد است.

 هر سه نوع تقوا در زندگی ما می‌تواند کاربرد داشته باشد. گاهی باید مانند یوسف (علیه‌السلام) از صحنه گناه فرار کنیم، گاهی باید مانند موسی (علیه‌السلام) در محیط گناه‌آلود خود را حفظ کنیم، و گاهی باید مانند ابراهیم (علیه‌السلام) با گناه و فساد مقابله کنیم تا راه صحیح را برای دیگران روشن سازیم.