ولي فقیه چگونه مشروعیت خود را از خداوند مي گیرد؟
? ولي فقیه چگونه مشروعیت خود را از خداوند مي گیرد؟
#پاسخ : مشروعیت در لغت فارسي یکصد سال اخیر حداقل به سه معنا به کار برده شده است:
۱- حقانیت ( خداخواهي)
۲- مقبولیت ( مردم خواهي)
۳- قانونیت ( مطابق قانون)
با توجه به این معاني به بررسي مبناي مشروعیت حکومتها مي پردازیم.
♦️ ۱- مشروعیت تکویني الهي:
این نظریه، نظر #مکتب_جبریه است که معتقدند: خدا حاکم و حکومت را خود به صورت تکویني در راس جامعه مي گذارد و خود به آن حقانیت مي بخشد و چون مردم صاحب هیچ فعل اختیاري نیستند پس مقبولیت مردمي هیچ نقشي درمشروعیت به معناي حقانیت حکومت ندارد.
♦️ ۲- مشروعیت مردمي محض:
این نظریه #مکاتب_معتزله و #لیبرالیسم است که معتقدند خدا انسان را آفریده در جامعه رها کرده و اختیار حکم و حکومت و قانون را به خود او سپرده است. پس هر کس را مردم انتخاب کردند او حاکم حق مورد تایید خداوند است. بنابراین در این نظریه #مقبولیت_مردمی مساوی با #حقانیت_الهي است.
♦️ ۳- مشروعیت تغلب:
این #نظریه_اشاعره است که معتقدند هر کس با #قوه_نظامي برسر کار بیاید او #خلیفه_رسول_خدا است و #حقانیت خود را از #خدا می گیرد. پیروان این نظریه یک عبارت معروف دارند که مي گوید: ” الحقُ لِمَنْ غَلَبَ ” ( حقانیت از آن کسي است که غلبه کند ). این عقیده امروزه بر ذهن اکثریت #اهل_سنت حاکمیت دارد.
♦️ ۴- مشروعیت مجموعي:
این نظریه برخی #طلاب و #دانشگاهیان پس از انقلاب اسلامي است که معتقدند خدا حاکم مورد نظر خود را به اسم یا مشخصات به مردم معرفي کرده است و برمردم واجب است که از او تبعیت داشته باشند. اما چنین حاکمي تا نصف بعلاوه یک مردم او را نپذیرفته باشند حکومتش حقانیت ندارد. نتیجه چنین نظریه اي این مي باشد که #حکومت_اسلامي هر چند سال یک بار بایستي براي اصل خود #رفراندوم کند تا ببیند آیا نصف بعلاوه یک را دارد یا خیر. نتیجه دوم نیز این است که #مردم در #حقانیت_بخشي به #حکومت با #خدا_شریک هستند.
♦️ ۵- مشروعیت تشریعي الهي:
این #نظریه_امام_خمیني و اکثر فقهاء مطرح طول تاریخ تشیع است که معتقدند: خدا حاکم مورد نظر خود را به اسم یا مشخصات به مردم معرفي کرده است و برمردم واجب است که از او تبعیت داشته باشند. بر اساس این نظریه #خداوند خود #حقانیت را به #حاکم یا #حکومت مي بخشد و #مردم فقط #فعلیت_بخشده به #حکومت مي باشند و در #حقانیت#بخشي به حکومت هیچ نقشي ندارند. در نتیجه حاکم و حکومت براي حقانیت نیازي به نصف بعلاوه یک مردم ندارد و لازم هم نیست که هر چند سال یکبار براي اصل حکومت #رفراندوم کند. بر این اساس اکثر فقهاء تاریخ تشیع معتقدند که #مشروعیت حکومت و #حاکم اسلامي با #انتصاب_الهي است و نه #انتخاب_مردمي . اگر چه انتخاب مردمي در تحقق حکومت اسلامي یک نقش اساسي دارد. پیروان این نظریه معتقدند که وقتي پیامبر که منصوب خدا است و براساس رأي خود نظري نمي دهد و هر آنچه مي گوید وحي الهي است( و ما ینطق عن الهويٰ ان هو الا وحي یوحي ) پس وقتي فرمود: فقهاء جانشینان من هستند ، پس فقیه منصوب خداوند است و حقانیت خود را از او مي گیرد.
#گاه_نوشتهاي_یک_طلبه
? talabeh_g_n