نگاهی به ترجمه های صحیفه سجادیه

مجله پرسمان ویژه نامه سجاده های مکتوب

 
 
یکی از آثار مهم اسلامی، صحیفة سجادیه است. شرح ها و ترجمه های بسیاری از این کتاب گران سنگ در اختیار امت اسلامی قرار گرفته که برخی از آنها عبارتند از:

ترجمه آقا هادی مازندرانی
محمّد هادی مازندرانی معروف به آقا هادی، فرزند مرحوم ملاّ صالح مازندرانی است، پدرش، شارح اصول و روضة کافی و مؤلّف آثار ارزشمند دیگری است و مادرش آمنه بیگم، دختر شیخ محمّد تقی مجلسی و خواهر علاّمه محمّد باقر مجلسی است. وی فقیهی وارسته بود و در رشته های ادبیات، معانی بیان و تفسیر نیز تبحّر داشت و آثاری از وی در این زمینه ها به جا مانده است.

ترجمة سید علی نقی فیض الاسلام اصفهانی
او در سال ۱۲۸۳ ش. در خمینی شهر اصفهان به دنیا آمد. وی صاحب اجازات اجتهاد و روایی ارزشمندی از مراجع و محدثان عالی مقام بود و سه کتاب عظیم و مقدس قرآن کریم، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه را ترجمه و شرح نمود که این کار وی موجب آشنایی عموم مردم فارسی زبان با این سه کتاب پر ارج شد.

ترجمة سیدصدرالدین بلاغی اصفهانی
این ترجمه که توسط ناشران مختلفی مانند دارالکتب اسلامیه، امیرکبیر و حسینیه ارشاد به چاپ رسیده، به زبان روز است و از نظر صحت ترجمه نیز جای بحث ندارد.

ترجمة جواد فاضل
ترجمة جواد فاضل، ترجمة کاملی نیست و شاید طبع داستان نویسی جناب فاضل، به نحوی در فن ترجمه وی دخیل شده باشد.

ترجمه و شرح محی الدین الهی قمشه‎ای
ترجمة الهی قمشه ای بر خلاف ترجمة قرآن وی که همچنان از پرطرفدارترین ترجمه هاست، نتوانسته توفیق چاپ های مکرر را داشته باشد. برخی، امروزی نبودن زبان و گفتار این ترجمه را علت ناکامی نسبی آن دانسته اند.

ترجمة حسین عمادزاده اصفهانی
این ترجمه بارها به چاپ رسیده است.

ترجمه حسین انصاریان
تسلط استاد انصاریان در روان کردن متون و ملموس کردن معارف دینی برای مخاطبان عام و خاص، در ترجمة صحیفة سجادیة وی نیز به روشنی قابل مشاهده است. این خصوصیت به همراه تلاش و همت شخصی وی و موسسة دارالعرفان در تبلیغ و انتشار معارف اهل بیت علیهم السلام، با محوریت آثار استاد انصاریان، موجب پیشی گرفتن ترجمة وی از دیگر ترجمه ها در بازار کتاب امروز شده است.

ترجمة محسن غرویان و عبدالجواد ابراهیمی

این ترجمه در سال 1376ش. توسط انتشارات الهادی قم به چاپ رسیده است.

ترجمة علی شیروانی
علی شیروانی مترجم کتاب های درسی حوزه‎های علمیه است و ترجمة وی توسط انتشارات دارالفکر در تیراژ وسیع انتشار یافته است.

ترجمة عقیقی بخشایشی
شیخ عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، مؤسس دفتر نشر نوید اسلام، یکی از فاضلان و مؤلفان و مترجمان پرکار حوزة علمیة قم بود. مرحوم بخشایشی در ترجمة صحیفه سجادیه، از دو ترجمة شعرانی و بلاغی استفاده کرده است.

ترجمة ابوالحسن شعرانی
در شرح احوالات او گفته اند: وی از معدود افراد جامع بین معقول و منقول در قرن اخیر و صاحب نظر در علومی چون فلسفه، عرفان، ریاضیات، ستاره شناسی، طب، شعر، ادبیات فارسی و عربی، تاریخ، ترجمه و تفسیر قرآن، حدیث شناسی، فقه و… بود و در مسائل علمی و آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام دقت و تعمق فراوان داشت.

ترجمة عبدالمحمد آیتی
وی پژوهش گر، نویسنده و مترجمی صاحب نام در حوزة فلسفه، تاریخ و ادب فارسی و عربی بود. ترجمة سلیس و روان مرحوم آیتی همراه با صحت و سلامت ترجمه و تأیید آن از سوی اهل فن، آن را در شمار ترجمه های قابل توجه قرار داده است.

ترجمة سید احمد فهری زنجانی
او بنیان گذار حوزة علمیة دمشق و ۲۹ سال نمایندة حضرت امام خمینی و رهبر معظم انقلاب در سوریه و لبنان بود. مرحوم فهری از شاگردان آیت الله سیدعلی قاضی و همچنین سید هاشم حداد بوده است. ترجمة صحیفه سجادیه مرحوم زنجانی، از جهت قابل فهم بودن و روانی متن، قابل توجه است.

ترجمة سید علی موسوی گرمارودی
این ترجمه از سوی سازمان چاپ و انتشارات ادارة اوقاف منتشر شده و اکنون چاپ نهم آن منتشر شده است. استاد گرمارودی در سرسخن ترجمة خود چنین نوشته است: اساس کار من در این ترجمه، همان است که در ترجمة قرآن کریم به کار برده ام؛ یعنی زبان معیار، همراه با اندکی باستان گرایی؛ تا سایه ای از قدمت متن به ترجمه منتقل شود و سرانجام، نزدیک کردن دو قطب زیبایی و وفاداری به همدیگر.

از دیگر ترجمه های موجود، می توان از ترجمة محمدمهدی رضایی، صفایی بوشهری، عبدالحسین موحدی، داریوش شاهین، محسن محمودزاده، محمدتقی خلجی، حسین استاد ولی، لطیف راشدی، سید احمد سجادی، سید کاظم ارفع و محمدمهدی فولادوند و… یاد کرد.