مقابله‌کنندگان با حسین (ع) چه کسانی بودند؟

مادام كه انسان در اسارت وابستگی‌هاى دنيايى و دلبستگى‌هاى نفسانى است، نمى‌تواند به سوى مقصد والايى كه براى آن آفريده شده است، سير نمايد.

انسان برترين آفريدهٔ خداوند است و نبايد در مرداب پستي‌ها بگندد و در سراب هواها بپوسد. نبايد در ميان رنگ و ريا متلوّن شود و نبايد نام و نان به اسارتش كشد. انسان مستعدِّ اتصاف به همه كمالات است؛ چرا بايد به سيطرهٔ يزيديان درآيد و بندگى غير خدا نمايد و از عظمت خود بيگانه گردد و گوهر حقيقت خويش را به پاى سفلگان ريزد و قدر خود نشناسد و فريب دنيا خورَد و آخرت خود را به بهايى اندك از دست دهد؟

آنان كه به دعوت حسين (ع) به حرّيت و آزادگى پشت كردند و حاضر نشدند از پستي‌هاى دنيا دست بكشند و بر ضدّ حسين (ع) همدست شدند، خود را تباه كردند:

زیارت اربعین

آنان كه بر ضدّ آن حضرت همدست شدند، كسانى بودند كه دنيا فريب‌شان داد و بهرهٔ خود را در ازاى بهايى ناچيز فروختند و آخرت خود را در مقابل بهايى اندك از دست دادند و بزرگى نمودند و خود را در چاه هوا و هوس سرنگون كردند.