فاطر بودن خدا
فاطر بودن خدا:
? معنای فاطر بودن خدا:
یکی از صفات خداوند که در قرآن و احادیث به آن توصیف شده صفت «فاطر» است.
همچنین یکی از سوره های قرآن از آن جهت که با بیان این صفت خداوند آغاز شده به نام سورۀ «فاطر» نامیده شده است.
خداوند در ابتدای سوره ی فاطر میفرماید:
“ستايش مخصوص خداوندى است که فاطر آسمانها و زمين است".
«الْحَمْدُ لِلَّهِ فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ».
(فاطر، 1).
کلمه ی «فاطر» اسم فاعل است به معنای شکافنده که با توجه به ریشه ی این کلمه یک خصوصیتی در معنای آن لحاظ شده است و آن شکافنده ی از طرف طول است یعنی موجودی که موجود دیگر را از طرف طول شکاف میدهد.
بعداً این معنا در مباحث خداشناسی به معنای شکافتن موجودی برای خلقت موجودی دیگر بکار رفته است
پس بنابر آنچه گفته شد «فاطر» یعنی کسی که موجودی را می شکافد و از آن خمیرمایه ای را در جهت ایجاد موجودی دیگر خلق میکند.
منشأ وجود فطریات در انسان و موجودات دیگر وجود صفت «فاطر» در خداوند است.
این صفت منشأ شده تا خداوند سرمایه ها و خمیرمایه هائی را برای پیدایش موجودات و صفات آنها ایجاد کند.
فاطر بودن خدا به این معناست که خداوند با شکافتن موجودات از آنها موجودات دیگری بوجود میآورد.
از ابن عباس «صحابی پيامبر و مفسرّ قرآن» نقل شده که گوید: “من معني «فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» را به درستي نميدانستم تا اينكه دو مرد عرب بياباني كه با هم بر سر چاهي نزاع داشتند نزد من آمدند و يكي از آنها براي اثبات مالكيت خود گفت «اَنَا فَطَرْتُها» يعني من خودم آنرا حفر كردم".
(المقام الأسنى، ص 72).
استاد مطهري در شرح حديث فوق ميفرمايد:
“مقصودش اين بود كه من ابتداء آن را حفر كردم، (وقتي چاه را مي كنند آب خود را پس از مدتي پائين ميكشد لذا دو مرتبه آن را حفر ميكنند و چند متر پائينتر ميروند)
ميخواست بگويد من صاحب اولش هستم يعني آن كسي كه اوّلین بار اين چاه را حفر كرد من بودم".
(فطرت، مطهری، ص23)
پس خداوند آن کسی است که برای اوّلین بار خمیرمایه های وجود را خلق میکند.