عدالت جهانی در مهدویت؛ وعدهای الهی و نیاز همیشگی بشر
عدالت جهانی در مهدویت؛ وعدهای الهی و نیاز همیشگی بشر
یکی از بنیادیترین مفاهیم در اندیشه مهدوی، عدالت جهانی است. در منابع اسلامی آمده است که امام مهدی(عج) هنگامی ظهور میکند که زمین آکنده از ظلم و ستم شده باشد و او آن را از قسط و عدل پر خواهد ساخت:
«یملأ الأرض قسطاً و عدلاً کما مُلِئَت ظلماً و جوراً.»
این وعده، نه یک آرزو یا شعار، بلکه هدف غایی تاریخ انسان است؛ تحقق همان آرمانی که همه انبیا و اولیای الهی برایش تلاش کردند اما به کمال نرسیدند. در اندیشۀ مهدوی، عدالت تنها به معنای تقسیم برابر ثروت یا رفع تبعیض اقتصادی نیست، بلکه مفهومی گستردهتر دارد:
عدالت در اندیشه، در اخلاق، در سیاست، در اجتماع و در روح انسان.
عدالت جهانیِ موعود، محصول یک انقلاب فکری و فرهنگی است؛ انقلابی که با تغییر در نگرش انسانها آغاز میشود، نه صرفاً با تغییر در نظامهای سیاسی. ظهور مهدی(عج)، تحقق یک حکومت الهی بر اساس عقل، معنویت و کرامت انسان است؛ حکومتی که در آن قدرت در خدمت حقیقت خواهد بود، نه بالعکس.
در دنیای امروز، عدالت یکی از گمشدههای بزرگ بشریت است. نابرابری، جنگ، استعمار و تبعیض نژادی، نتیجه دوری انسان از معنویت و فقدان عدالت واقعی است. آموزه مهدویت، امید به بازگشت این عدالت را زنده میکند. عدالت مهدوی برخلاف عدالتهای مقطعی یا ملی، عدالتی جهانی، پایدار و معنوی است؛ عدالتی که نه با زور، بلکه با آگاهی، ایمان و تحول درونی بشر محقق میشود.
از منظر قرآن، هدف تمام پیامبران نیز همین بوده است:
«لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَيِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الكِتابَ وَالمِيزانَ لِيَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ» (حدید/۲۵)
در حکومت جهانی مهدی(عج)، این آیه به کمال معنا میرسد؛ یعنی همه انسانها برای عدالت قیام خواهند کرد. چنین جامعهای، سرآغاز تمدنی نو است: تمدنی انسانی، خدامحور و سرشار از صلح و برادری.