نورفشان

سخن هشتم: عاقبت به خیری

تفكر و اندیشه: عن امیر المؤمنین علیه السلام أنَّهُ قالَ: «‌مَن كَثُرَتْ فِكرُهُ حَسُنَتْ عاقِبَتُهُ؛ هر كس زیاد تفكر كرد عاقبت به خیر می شود.»

عوامل عاقبت به خیری
1. تفكر و اندیشه: عن امیر المؤمنین علیه السلام أنَّهُ قالَ: «‌مَن كَثُرَتْ فِكرُهُ حَسُنَتْ عاقِبَتُهُ؛^۱

هر كس زیاد تفكر كرد عاقبت به خیر می شود.»
2. تقدم اندیشه بر عمل: عن امیر المؤمنین علیه السلام أنَّهُ قالَ: «‌إذا قَدِمْتَ الفِكرَ فی جَمیعِ أفعالِكَ حَسُنَتْ عَوَاقِبُكَ؛^۲

هر گاه تفكركردن را بر همه كارهایت مقدم كردی، عاقبت كارهای تو نیكو خواهد شد.»
3. توبه: بازگشت از گناهان و جبران اعمال زشت گذشته توفیقی الهی است كه سبب غرق نشدن فرد در منجلاب گناه، و در نتیجه عاقبت به خیری می شود. عن رسول الله صلی الله علیه وآله أنَّهُ قالَ: «‌إنَّ مِنْ سَعادَةِ المَرْءِ أَنْ یطُولَ عُمْرُهُ وَیرْزُقَهُ اللهُ الاِنابَةَ؛^۳

 از نیك بختی آدمی است كه عمرش دراز گردد و خدا به او توفیق توبه دهد.»

ارزش عاقبت نیك
عن امیر المؤمنین علیه السلام أنَّهُ قالَ «‌مَكْرُوهٌ تُحْمَدُ عاقِبَتُهُ خَیرٌ مِنْ مَحْبُوبٍ تُذَمُّ مَغْبَتُهُ؛^۴

4. اگر مورد كراهتی كه عاقبتش ستایش شود بهتر از كار دوست داشتنی است كه عاقبت آن مورد مذمت است.»

دوری از گناه و عاقبت به خیری
روزی پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله از محلی می گذشتند كه فرمودند: «‌اینك شخصی نزد ما می آید كه سه روز است شیطان با او ارتباطی نیافته است.» عربی سوار بر شتر از دور نمایان شد. نزدیک آمد و گفت: پیامبر صلی الله علیه و آله کیست؟ حضرت را به او نشان دادند. عرض كرد:‌ای رسول خدا! اسلام را به من بیاموز! پیامبر صلی الله علیه و آله شهادتین را به او آموخت و فرمود: «‌باید نمازهای پنج گانه را بخوانی، روزه بگیری، حج به جای آوری، زكات بدهی و غسل جنابت به جای آوری.»
مرد پذیرفت و با كاروان پیامبر صلی الله علیه و آله همراه شد. اما كمی عقب افتاد. پیامبر صلی الله علیه و آله متوجه شد و از حال او جویا گردید. كسی به جستجوی او رفت و دید كه پای شترش در گودالی فرو رفته و بر زمین خورده و از دنیا رفته است. پیامبر صلی الله علیه و آله او را غسل و كفن نمود و در حالی كه عرق از پیشانی مباركش می چكید، فرمود: «‌این مرد در حال گرسنگی از دنیا رفت و ایمانش هرگز به كفر آلوده نشد و با عاقبتی نیكو از زندگانی دنیا رخت بر بست. او وارد بهشت شد و از میوه های بهشتی خورد و حوریان بهشتی به استقبالش آمدند.» ⁵
پی نوشت:
1) غرر الحكم، ج5، ص 214.
2) همان، ج3، ص 162.
3) مجموعه ورام، ج1، ص7.
4) غرر الحكم، ج6، ص122.
5) بحار الانوار، ج22، ص75 و ج68، ص282.