دعای ماه رجب از امام زمان (علیهالسلام): دریافت برکات و معنویت در این ماه مبارک
اعمال مشترکه ماه رجب: متعلق به همه ماه است و اختصاصی به روز معیّن ندارد و آن چند امر است: شيخ روايت كرده كه بيرون آمد از ناحيه مقدسه بر دست شيخ كبير ابى جعفر محمد بن عثمان بن سعيد رضي الله عنه اين توقيع شريف در هر روز از ايام رجب بخوان:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَعَانِي جَمِيعِ مَا يَدْعُوكَ بِهِ وُلاَةُ أَمْرِكَ الْمَأْمُونُونَ عَلَى سِرِّكَ
به نام خداى بخشنده مهربان اى خدا از تو درخواست مى كنم به جميع معانى آنچه صاحبان امرت دعا كنند آنان كه بر سر تو امين
الْمُسْتَبْشِرُونَ بِأَمْرِكَ الْوَاصِفُونَ لِقُدْرَتِكَ الْمُعْلِنُونَ لِعَظَمَتِكَ
و به امرت مستبشر و شاد خاطرند و به شرح توصيف قدرتت و به بيان عظمتت مشغولند
أَسْأَلُكَ بِمَا نَطَقَ فِيهِمْ مِنْ مَشِيَّتِكَ فَجَعَلْتَهُمْ مَعَادِنَ لِكَلِمَاتِكَ
درخواست مى كنم به آنچه مشيتت در آنان ناطق است كه معدن اسرار كلمات خود قرارشان دادى
وَ أَرْكَاناً لِتَوْحِيدِكَ وَ آيَاتِكَ وَ مَقَامَاتِكَ الَّتِي لاَ تَعْطِيلَ لَهَا فِي كُلِّ مَكَانٍ يَعْرِفُكَ بِهَا مَنْ عَرَفَكَ
و اركان توحيد تو و آيات و مقامات تواند كه در آن آيات تعطيل نخواهد بود در هر مكان هر كه تو را شناسد به آن آيات شناسد
لاَ فَرْقَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهَا إِلاَّ أَنَّهُمْ عِبَادُكَ وَ خَلْقُكَ فَتْقُهَا وَ رَتْقُهَا بِيَدِكَ بَدْؤُهَا مِنْكَ وَ عَوْدُهَا إِلَيْكَ
و ميان تو و آنها جدايى نيست جز آنكه آنان بنده مخلوق تواند فتق و رتق آن آيات به دست تو و آغاز و انجامش بسوى توست
أَعْضَادٌ وَ أَشْهَادٌ وَ مُنَاةٌ وَ أَذْوَادٌ وَ حَفَظَةٌ وَ رُوَّادٌ فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ
پشتيبان دين تو و گواه و حامى و مدافع و نگهبان و مبلغان دين تواند كه از تو و آنها آسمان و زمين تو پر است براى آنكه آشكار شود كه خدايى جز تو نيست
فَبِذَلِكَ أَسْأَلُكَ وَ بِمَوَاقِعِ الْعِزِّ مِنْ رَحْمَتِكَ وَ بِمَقَامَاتِكَ وَ عَلاَمَاتِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
پس به آن درخواست مى كنم و به مواقع عز و جلال و به رحمانيتت و به مقامات و نشانه اى تو كه درود فرستى بر محمد (ص) و آلش
وَ أَنْ تَزِيدَنِي إِيمَاناً وَ تَثْبِيتاً يَا بَاطِناً فِي ظُهُورِهِ وَ ظَاهِراً فِي بُطُونِهِ وَ مَكْنُونِهِ
و بر ايمان و پايداريم بيفزايى اى نهان در عين آشكارى و اى پيدا در عين پنهانى
يَا مُفَرِّقاً بَيْنَ النُّورِ وَ الدَّيْجُورِ يَا مَوْصُوفاً بِغَيْرِ كُنْهٍ وَ مَعْرُوفاً بِغَيْرِ شِبْهٍ
اى جدا كننده نور و ظلمت اى وصف شده ولى نه به كنه ذات و اى شناخته شده نه به مشابه
حَادَّ كُلِّ مَحْدُودٍ وَ شَاهِدَ كُلِّ مَشْهُودٍ وَ مُوجِدَ كُلِّ مَوْجُودٍ وَ مُحْصِيَ كُلِّ مَعْدُودٍ
اى اندازه بخش هر محدود و گواه هر مشهود و آفريننده هر موجود و به شمار آورنده هر معدود
وَ فَاقِدَ كُلِّ مَفْقُودٍ لَيْسَ دُونَكَ مِنْ مَعْبُودٍ أَهْلَ الْكِبْرِيَاءِ وَ الْجُودِ
و فاقد گرداننده هر مفقود معبودى غير تو در عالم نيست تويى اهل كبرياء و جلال و جود
يَا مَنْ لاَ يُكَيَّفُ بِكَيْفٍ وَ لاَ يُؤَيَّنُ بِأَيْنٍ يَا مُحْتَجِباً عَنْ كُلِّ عَيْنٍ
اى كسى كه او را كيفيت نيست و داراى مكان نيست اى پنهان از هر ديده
يَا دَيْمُومُ يَا قَيُّومُ وَ عَالِمَ كُلِّ مَعْلُومٍ
اى وجود دايم ابدى و اى پاينده و داناى همه امور عالم
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ عَلَى عِبَادِكَ الْمُنْتَجَبِينَ
درود فرست بر محمد (ص) و آلش و بر بندگان برگزيده ات
وَ بَشَرِكَ الْمُحْتَجِبِينَ وَ مَلاَئِكَتِكَ الْمُقَرَّبِينَ وَ الْبُهْمِ الصَّافِّينَ الْحَافِّينَ
و بشر پرده دارانت و فرشتگان مقربت و خاموشان صف زده و مهياى فرمانت
وَ بَارِكْ لَنَا فِي شَهْرِنَا هَذَا الْمُرَجَّبِ الْمُكَرَّمِ وَ مَا بَعْدَهُ مِنَ الْأَشْهُرِ الْحُرُمِ
و در - اين ماه رجب معظم مكرم و بعد از اين ماه هاى مكرم ديگر به ما بركت عطا كن
وَ أَسْبِغْ عَلَيْنَا فِيهِ النِّعَمَ وَ أَجْزِلْ لَنَا فِيهِ الْقِسَمَ وَ أَبْرِرْ لَنَا فِيهِ الْقَسَمَ
و نعمت فراوان در آن به ما كرامت فرما و قسمت ما در اين ماه بسيار گردان
بِاسْمِكَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَجَلِّ الْأَكْرَمِ الَّذِي وَضَعْتَهُ عَلَى النَّهَارِ فَأَضَاءَ وَ عَلَى اللَّيْلِ فَأَظْلَمَ
و سوكند ما را برى ساز به حق اسم اعظم اعظم و باجلال و بزرگوارت كه آن اسم را بر روز نهادى روشن شد و بر شب قرار دادى تاريك گشت
وَ اغْفِرْ لَنَا مَا تَعْلَمُ مِنَّا وَ مَا لاَ نَعْلَمُ وَ اعْصِمْنَا مِنَ الذُّنُوبِ خَيْرَ الْعِصَمِ
و هر گناهى كه ما مى دانيم و نمى دانيم ببخش و ما را از گناهان با بهترين مقام عصمت معصوم گردان
وَ اكْفِنَا كَوَافِيَ قَدَرِكَ وَ امْنُنْ عَلَيْنَا بِحُسْنِ نَظَرِكَ وَ لاَ تَكِلْنَا إِلَى غَيْرِكَ وَ لاَ تَمْنَعْنَا مِنْ خَيْرِكَ
و ما را به تقدير خود كفايت فرما و به ما منت گذار به حسن نظرت و ما را به غير خود وا مگذار و ما را محروم از خير و احسانت مگردان
وَ بَارِكْ لَنَا فِيمَا كَتَبْتَهُ لَنَا مِنْ أَعْمَارِنَا وَ أَصْلِحْ لَنَا خَبِيئَةَ أَسْرَارِنَا
و در آنچه سرنوشت عمر ما قرار داده اى بركت بخش و باطن ما را صالح گردان
وَ أَعْطِنَا مِنْكَ الْأَمَانَ وَ اسْتَعْمِلْنَا بِحُسْنِ الْإِيمَانِ
و به ما از جانب خود امان عطا كن و ما را بدار به حسن ايمان و عمل نيكو
وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ الصِّيَامِ وَ مَا بَعْدَهُ مِنَ الْأَيَّامِ وَ الْأَعْوَامِ يَا ذَا الْجَلاَلِ وَ الْإِكْرَامِ
و ما را تا به ماه روزه و ما بعد آن از ايام و سالها عمر ده اى خداى صاحب جلال و بزرگوارى
دعای توقیع ماه رجب، که از ناحیه مقدسه امام زمان (علیهالسلام) به دست شیخ ابیجعفر محمد بن عثمان بن سعید (ره) منتقل شده، دعایی است که در هر روز از این ماه عظیم خوانده میشود. این دعا به طور خاص برای این ماه پرفضیلت سفارش شده است تا مؤمنان از رحمت و برکات آن بهرهمند شوند. در ادامه، شرح و توضیح این دعا را به گونهای مناسب برای مخاطب آماده میکنیم:
شرح دعای توقیع ماه رجب:
این دعا، درخواستهایی از خداوند متعال است که در آن توجه ویژهای به عظمت و جلال الهی و همچنین توجه به مقام معصومین (علیهمالسلام) شده است. در واقع، این دعا به نوعی از ویژگیهای معنوی و روحانی افراد برگزیده الهی و معصومین اشاره دارد و از خداوند درخواست میشود که با توسل به این ویژگیها، به دعاهای بندگان خود پاسخ دهد.
بخشهای مختلف دعا:
شروع دعا با اسم اعظم خداوند: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» (به نام خداوند بخشنده مهربان) آغاز این دعا است که نشانه آغاز هر عمل مبارک و مقدسی است. این عبارت، دعوت به ذکر خداوند و تذکر به انسانها برای تقرب جستن به خداوند مهربان است.
درخواست بر اساس ویژگیهای معصومین: در این دعا به ویژگیهای ویژه معصومین (علیهمالسلام) اشاره شده است که همچون «مَعَادِنِ كَلِمَاتِكَ» (معدنهای کلمات الهی) و «أَرْكَاناً لِتَوْحِيدِكَ» (ارکان توحید تو) هستند. این عبارتها به ما یادآوری میکنند که معصومین به عنوان نمایندگان خداوند بر روی زمین، بهترین الگو برای انسانها هستند و ما از این ویژگیها به عنوان شفیع برای درخواستهای خود بهره میبریم.
درخواست برکت در ماه رجب و ماههای بعدی: یکی از مهمترین بخشهای دعا درخواست برای برکت در ماه رجب و دیگر ماههای حرام است که در آن از خداوند خواسته میشود که نعمتها و کرامتهای ویژهای را در این ماهها به انسانها ارزانی دارد. این ماهها از نظر دینی بسیار بااهمیت هستند و فرصتهای خاصی برای ارتباط عمیقتر با خداوند فراهم میآورند.
پناه بردن به خداوند از گناهان و ضعفها: «و اغْفِرْ لَنَا مَا تَعْلَمُ مِنَّا وَ مَا لاَ نَعْلَمُ» (و هر گناهی که ما میدانیم و نمیدانیم، ببخش) در این بخش از دعا، انسان از خداوند درخواست میکند که به گناهان آشکار و پنهان او توجه کرده و او را از همه گناهان و خطاها پاک کند.
درخواست برای ایمان و ثبات در آن: «وَ أَنْ تَزِيدَنِي إِيمَاناً وَ تَثْبِيتاً» (و بر ایمانم بیفزای و آن را ثابت گردان) یکی دیگر از بخشهای دعاست که نشاندهنده اهمیت ایمان است. درخواست ثبات و قوت ایمان، یکی از نیازهای اصلی هر مسلمان است تا در مسیر صحیح الهی باقی بماند.
دعا برای حفظ از سختیها و تقدیر الهی: دعا برای حفظ از تقدیرات سخت و درخواست برای حسن نظر خداوند در زندگی و اعمال است. این بخش از دعا بیان میکند که انسان نمیداند چه پیش میآید اما از خداوند خواسته میشود که در هر شرایطی رحمت و فضل خود را شامل حال او کند.
درخواست برای سلامت و طول عمر: درخواست برای عمر طولانی و رسیدن به ماههای رمضان با ایمان و پاداشهای عظیم است. در اینجا نیز توجه به برکت در زندگی و درک عمیقتر از حقیقتهای دینی و معنوی خواسته میشود.
دعای توقیع ماه رجب، در حقیقت یک دعوت به نزدیکی بیشتر به خداوند و بهرهمندی از برکات ماه رجب است. این دعا با تاکید بر ویژگیهای عالی معصومین و درخواست برای بهرهمندی از رحمتهای الهی، فرصتی است برای ارتقاء روحانی و معنوی در این ماه مبارک. با خواندن این دعا، انسانها از خداوند میخواهند که در تمامی جوانب زندگیشان، از جمله ایمان، توفیقهای معنوی، پاکی از گناهان و برکات ویژه، در کنارشان باشد.
چرا این دعا برای ما ضروری است؟
خواندن این دعا در ماه رجب به ما این فرصت را میدهد که به خواستههای معنوی و روحی خود توجه کنیم و به واسطه دعا و توسل به اهل بیت (علیهمالسلام)، ارتباطی عمیقتر با خداوند برقرار سازیم. این دعا نه تنها یک درخواست برای برکات دنیوی است، بلکه به انسان یادآوری میکند که همه امور در دست خداوند است و تنها اوست که قادر است ما را از هر سختی و چالشی رهایی دهد.