درباره نام ابو طالب
درسهایی از تاریخ تحلیلی اسلام (1)
درباره نام ابو طالب
درباره نام ابو طالباکنون که سخن بدین جا رسید این چند جمله را نیز درباره نام ابو طالب بشنوید:
مسعودی در مروج الذهب -پس از نقل وصیت عبد المطلب بدانگونه که گفته شد می گوید البته در باره نام ابو طالب اختلاف شده، که برخی آنرا عبد مناف دانسته و برخی هم عقیده دارند که کنیه او همان نام او است و سپس داستانی ازامیر المؤمنین (ع) در این باره ذکر کرده و شعر زیر را هم ازعبد المطلب نقل می کند که در مورد وصیت درباره رسول خدا (ص)
در شعر دیگری (غیر از آنچه در بالا ذکر شد) گوید:
اوصیت من کنیته بطالب×بابن الذی قد غاب لیس آئب ولی مرحوم ابن شهر آشوب در مناقب این شعر را نیز اینگونه روایت کرده:
وصیت من کنیته بطالب
عبد مناف و هو ذو تجارب
بابن الحبیب اکرم الاقارب
بابن الذی قد غاب غیر آیب(15)
[236]که ابو طالب نیز -طبق آنچه از اوصاف رسول خدا (ص) ازراهبها شنیده بود -در پاسخش گفت:
لا توصنی بلازم و واجب
انی سمعت اعجب العجائب
من کل حبر عالم و کاتب
بان بحمد الله قول الراهب
این محدث بزرگوار پس از نقل این ابیات از کتاب شرف المصطفی از ابو سعید واعظ روایت کرده که چون هنگام مرگ عبد المطلب فرا رسید پسرش ابو طالب را طلبید و بدو گفت:
ای پسر تو بخوبی شدت علاقه و محبت مرا نسبت به محمددانسته ای، اکنون بنگر تا چگونه وصیت مرا درباره او عمل خواهی کرد.
ابو طالب در پاسخ گفت:
یا ابه لا توصنی بمحمد فانه ابنی و ابن اخی.
-پدر جان مرا به محمد سفارش نکن که او پسر من و برادر زاده من است؟
و بدنبال این روایت گوید:
چون عبد المطلب از دنیا رفت ابو طالب آنحضرت را بر خود و
[237]همه خاندانش در خوراک و پوشاک مقدم می داشت. (16)و ابن حجر عسقلانی در کتاب «الاصابه» در این باره گفته است:
ابو طالب بن عبد المطلب که به کنیه اش مشهور گردیده، نامش بنابر مشهورعبد مناف است و برخی هم نام او را «عمران» گفته اند، و حاکم گفته:
بیشتر گذشتگان بر این عقیده بوده اند که نام او همان کنیه او است. (17)
[239]15 -منظور از جمله «الذی قد غاب غیر آیب» در هر دو مورد ظاهرا «عبد الله» پدر رسول خدا (ص) است که به یثرب رفت و باز نگشت.16 -مناقب آل ابیطالب (ط قم) ج 1 ص 36.17 -الاصابه ج 1 ص 115.