دحوالارض: سرآغاز حیات و گستردگی زمین در قرآن و روایات اسلامی
دحوالارض: سرآغاز حیات و گستردگی زمین در قرآن و روایات اسلامی
روز ۲۵ ذیالقعده در تقویم اسلامی به عنوان «دحوالارض» شناخته میشود؛ روزی که زمین از حالت اولیه خود خارج شده و به صورت گسترده و قابل سکونت درآمد. این واقعه نه تنها در متون دینی بلکه در قرآن کریم نیز مورد اشاره قرار گرفته است. در این مقاله، به بررسی مفهوم دحوالارض، اشارههای قرآنی و روایی به آن، و اهمیت این روز در سنت اسلامی میپردازیم.
مفهوم لغوی و اصطلاحی دحوالارض
واژه «دحو» در لغت به معنای گسترش دادن، پهن کردن و حرکت دادن چیزی از محل اصلی آن است. در اصطلاح دینی، دحوالارض به معنای گسترش زمین و آمادهسازی آن برای زندگی انسانها است
اشارههای قرآنی به دحوالارض
سوره نازعات، آیه ۳۰
در آیه ۳۰ سوره نازعات آمده است: «وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَٰلِکَ دَحَاهَا»؛ یعنی «و زمین را پس از آن گسترانید». مفسران در تفسیر این آیه به چگونگی آفرینش و گسترش زمین پرداختهاند. برخی معتقدند که زمین ابتدا خلق شده و سپس گسترش یافته است، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که آفرینش و گسترش زمین همزمان بوده است .(Wiki Shia)
سوره شمس، آیه ۶
در این آیه آمده است: «وَالْأَرْضِ وَمَا طَحَاهَا»؛ یعنی «و سوگند به زمین و آن که آن را گسترانید». واژه «طحاها» نیز به معنای گسترش دادن زمین است و با مفهوم دحوالارض مرتبط است .(Hawzah Net)
روایات اسلامی درباره دحوالارض
در روایات اسلامی، دحوالارض به عنوان روزی بزرگ و بافضیلت معرفی شده است. بر اساس برخی روایات، در این روز، زمین از زیر کعبه گسترش یافته و به تدریج به شکل کنونی درآمده است. همچنین، در این روز، رحمت الهی منتشر شده و عبادت در آن دارای اجر فراوانی است .(Wiki Shia, Kayhan)
اهمیت دحوالارض در سنت اسلامی
دحوالارض نه تنها به عنوان یک واقعه تاریخی بلکه به عنوان روزی برای عبادت و تقرب به خداوند اهمیت دارد. در این روز، اعمال خاصی مانند روزه گرفتن، نماز و دعا توصیه شده است. روزه گرفتن در این روز معادل روزه هفتاد سال و کفاره گناهان هفتاد سال دانسته شده است
دحوالارض به عنوان یکی از وقایع مهم در تاریخ خلقت زمین، در قرآن و روایات اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. این روز نه تنها یادآور آغاز حیات بر روی زمین است بلکه فرصتی برای عبادت و تقرب به خداوند محسوب میشود. با درک عمیقتر از مفهوم دحوالارض، میتوان به عظمت خلقت الهی و اهمیت زمین در زندگی انسان پی برد.
منبع: ویکی شیعه. (بدون تاریخ). دحو الارض.