دحو الارض؛ روزی که زمین از کعبه گسترش یافت و رحمت الهی نازل شد

روز ۲۵ ذی‌القعده در تقویم اسلامی به عنوان «دحو الارض» شناخته می‌شود؛ روزی که زمین از زیر کعبه گسترش یافت و نخستین رحمت الهی بر بشر نازل شد. این واقعه در آیه ۳۰ سوره نازعات مورد اشاره قرار گرفته و در روایات اسلامی، وقایع مهمی به آن نسبت داده شده است. در این مقاله، به بررسی مفهوم دحو الارض در قرآن و روایات، وقایع مرتبط با این روز و اعمال مستحب آن می‌پردازیم.

دحو الارض در قرآن کریم
در آیه ۳۰ سوره نازعات آمده است: «وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَٰلِکَ دَحَاهَا»؛ یعنی «و زمین را پس از آن گسترانید». مفسران قرآن، واژه «دحاها» را به معنای گسترش و آماده‌سازی زمین برای زندگی انسان تفسیر کرده‌اند. علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، «دحو» را به معنای بسط و گستردن زمین می‌داند که به مرحله‌ای از خلقت زمین اشاره دارد که برای سکونت انسان مهیا شده است. برخی دیگر از مفسران، مانند مراغی، «دحو الارض» را مرحله‌ای جدا از خلقت زمین دانسته و آن را بسط زمین جهت تمهید آن برای سکونت بیان داشته‌اند .

وقایع مهم در روز دحو الارض
روایات اسلامی به وقایع مهمی اشاره دارند که در روز دحو الارض رخ داده‌اند:

نزول نخستین رحمت الهی بر حضرت آدم (ع): بر اساس روایات، نخستین رحمت آسمانی در این روز بر حضرت آدم (ع) نازل شد .(قدس آنلاین)
نشستن کشتی نوح بر کوه جودی: در برخی روایات آمده است که کشتی حضرت نوح (ع) در این روز بر کوه جودی نشست .(ایرنا)
تولد حضرت ابراهیم (ع) و حضرت عیسی (ع): برخی روایات تولد این دو پیامبر بزرگ را در شب ۲۵ ذی‌القعده ذکر کرده‌اند .
پیش‌بینی قیام امام مهدی (عج): در برخی روایات، قیام امام مهدی (عج) در این روز پیش‌بینی شده است.

اعمال مستحب در روز دحو الارض
روز دحو الارض از جمله ایامی است که انجام برخی اعمال مستحب در آن توصیه شده است:

روزه‌داری: روزه گرفتن در این روز معادل با هفتاد سال عبادت دانسته شده است.
غسل و نماز: غسل مستحب و اقامه نماز مخصوص این روز از اعمال توصیه‌شده هستند.
ذکر و دعا: ذکر و دعای مخصوص این روز در منابع دینی آمده است.


روز دحو الارض، یادآور آغاز گسترش زمین و نزول رحمت الهی بر بشر است. این روز با وقایع مهمی در تاریخ انبیاء همراه بوده و انجام اعمال مستحب در آن، فرصتی برای تقرب به خداوند فراهم می‌آورد.(Hakim Sabzevari University)

منابع
«آیه 30 سوره نازعات.» دانشنامه اسلامی، wiki.ahlolbait.com/آیه_30_سوره_نازعات.(Ahlolbait Wiki)
«دحو الارض.» ویکی شیعه، fa.wikishia.net/view/دحو_الارض.(WikiShia)
«مهمترین اتفاقات در روز دحوالأرض.» خبرگزاری حوزه، www.hawzahnews.com/news/1161929.(خبرگزاری حوزه)
«آشنایی با دحوالارض در قرآن و حدیث.» تسنیم نیوز، www.tasnimnews.com/fa/news/1399/04/27/2308254.(Tasnim News)
«فضیلت و اعمال روز دحوالارض.» خبرگزاری دانشجو، snn.ir/fa/news/1150254.(SNN)
«دحوالارض، روزی که نخستین رحمت از آسمان به زمین نازل شد.» قدس آنلاین، www.qudsonline.ir/news/883083.(قدس آنلاین)
«دحو الارض با نگاه تفسیری علامه طباطبایی، مراغی و بانو امین اصفهانی.» مجله مطالعات قرآنی، quran.journals.pnu.ac.ir/article_8553.html.(Quran Journal)