تنها نجات‌یافتگان آخرالزمان چه کسانی هستند؟
عنوان: غربال شدن شیعیان در دوران غیبت | تنها نجات‌یافتگان آخرالزمان چه کسانی هستند؟
در روزگاری که ظلم، بی‌عدالتی و تهاجم فرهنگی از هر سو جوامع انسانی را در بر گرفته، دوران غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز با آزمون‌ها و ابتلائات ویژه‌ای همراه است. این دوران، عصر «غربال شدن» است؛ عصری که در آن شیعیان مورد امتحان‌های بزرگ و بی‌سابقه‌ای قرار می‌گیرند تا سره از ناسره جدا شود و تنها مؤمنان واقعی، در مسیر حق باقی بمانند.
در این مقاله، به بررسی دقیق مفهوم غربال شدن شیعیان در زمان غیبت می‌پردازیم. این مطلب، نخستین بخش از یک مجموعه‌ی جامع و تحلیلی است که در هفت هزار کلمه تنظیم شده و به شرح تفصیلی ابعاد این روایت، زمینه‌های اجتماعی و اخلاقی آن، راهکارهای حفظ ایمان، و ارتباط عمیق آن با دعا برای فرج امام عصر (عج) به ویژه در بستر حوادثی چون مظلومیت مردم غزه خواهد پرداخت.
بخش اول: معنای غربال شدن در کلام امام صادق علیه‌السلام در حدیثی ناب از امام صادق علیه‌السلام آمده است:
«وَ اللَّهِ لَتُمَحَّصُن؛ وَ اللَّهِ لَتُمَیَّزُنَّ؛ وَ اللَّهِ لَتُغَرْبَلُنَّ؛ حتَّى لَایَبْقَى مِنْکُمْ إِلَّا الْأَنْدَر»
(بحارالانوار، ج۵، ص۲۱۶)
ترجمه: به خداوند سوگند که شما پاکسازی می‌شوید. به خداوند سوگند که از یکدیگر متمایز می‌شوید. به خداوند سوگند که غربال می‌شوید. تا جایی که جز اندکی از شما باقی نمی‌ماند.
امام صادق علیه‌السلام با این بیانات، پرده از واقعیتی برداشته‌اند که در دل آن، سخت‌ترین امتحانات برای شیعیان رقم خواهد خورد. عبارت «لَتُغَرْبَلُنَّ» به معنای واقعی کلمه نشان می‌دهد که مؤمنان، همچون دانه‌های گندم درون الک، مورد سنجش قرار می‌گیرند. در این غربال‌گری، کاه از دانه جدا می‌شود، ناخالصی‌ها کنار می‌رود، و تنها جوهره‌های اصیل باقی می‌مانند.
این تعبیر، نشانه شدت و دقت این آزمایش است؛ نه آزمونی سطحی یا گذرا، بلکه امتحانی چندلایه و فراگیر که هم درونی و روحی است، هم اجتماعی و سیاسی. «محص شدن» به معنی پالایش درونی است. «تمییز» به معنای متمایز شدن اهل حق از اهل باطل، و «غربلت» یعنی غربال شدن و گذر از صافیِ فتنه.
این حدیث، چراغی برای شیعیان در عصر غیبت است؛ هشداری که می‌گوید نباید دل به ظاهر بست. ادعای تشیع، کافی نیست. تنها کسانی که از این غربال سخت عبور کنند، می‌توانند در جرگه یاران واقعی امام عصر (عج) قرار گیرند.
اما این غربال در چه بسترهایی رخ می‌دهد؟ چه عواملی موجب حذف یا حفظ انسان در این آزمون بزرگ می‌شود؟
در ادامه به این سؤالات پاسخ می‌دهیم.
بخش دوم: زمینه‌های فتنه و غربال در دوران غیبت دوران غیبت با ویژگی‌هایی همراه است که آن را به بستری طبیعی برای غربال شدن تبدیل می‌کند. مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز فتنه و آزمون عبارتند از:
۱. طولانی شدن غیبت: انتظار طولانی، عده‌ای را به شک، انکار یا بی‌تفاوتی می‌کشاند. آن‌ها که تنها بر اساس احساسات دینی، اعتقادات را پذیرفته‌اند، در این راه متزلزل می‌شوند.
۲. عدم حضور ظاهری امام: نبود امام به شکل آشکار، سبب می‌شود که برخی، راه را گم کنند. نبود رهبری عینی، بسیاری را دچار انحراف فکری و عملی می‌کند.
۳. رواج شبهات اعتقادی: با پیشرفت رسانه‌ها و فضای مجازی، هجمه فکری علیه معارف مهدوی افزایش یافته و شبهات متعددی در خصوص غیبت، عدالت امام، فلسفه ظهور و… مطرح می‌شود.
۴. افزایش فساد اخلاقی: دنیاگرایی، مصرف‌زدگی، بی‌عفتی، روابط نامشروع و سایر مظاهر فساد، انسان‌ها را از سیر الی‌الله بازمی‌دارد.
۵. اختلاط حق و باطل: در فضای فتنه، تشخیص حق از باطل دشوار می‌شود. این وضعیت، آزمون واقعی بینش، بصیرت و اخلاص است.
۶. بی‌عدالتی و ظلم جهانی: سلطه قدرت‌های استکباری بر ملت‌ها، جنگ، قحطی، تحریم، تبعیض و… همه از عوامل فتنه‌زای عصر غیبت‌اند که ایمان مؤمنان را به چالش می‌کشند.
تمامی این عوامل، انسان را در معرض انتخاب قرار می‌دهند؛ یا باید با ایمان، صبر، توکل و بینش در مسیر باقی بماند، یا در این گرداب غرق شود.
بخش سوم: تفاوت مؤمنان واقعی با مدعیان ظاهری در فرآیند غربال، آنچه ملاک بقای افراد در صراط مستقیم است، ایمان واقعی، بصیرت و عمل خالصانه است. ملاک‌ها را می‌توان در چند نکته اساسی خلاصه کرد:
۱. باور عمیق به غیبت و ظهور: مؤمن واقعی، ظهور را وعده‌ای قطعی از سوی خدا می‌داند؛ نه افسانه‌ای دینی یا آرزویی بعید.
۲. یاد و انتظار مستمر امام: امام در قلب و زبان او جاری است. با دعای عهد، دعای ندبه، دعای استغاثه و توسل، روز خود را آغاز می‌کند.
۳. پرهیز از گناه و آلودگی‌ها: مؤمن اهل مراقبه، تقوا و تزکیه است. از مجالس گناه، دوستی با فاسدان، غیبت و دروغ پرهیز می‌کند.
۴. ولایت‌پذیری: در نبود امام، از نمایندگان حقیقی ایشان یعنی علما و فقها تبعیت می‌کند. راه را از طریق رهنمودهای ولی فقیه می‌شناسد.
۵. احساس مسئولیت اجتماعی: نسبت به ظلم در هر کجای عالم بی‌تفاوت نیست. درد غزه، یمن، کشمیر و سایر مظلومان، درد او نیز هست.
۶. صبر در بلا و شدائد: در برابر سختی‌ها، اهل اعتراض به خدا یا تسلیم در برابر باطل نیست. مقاومت، صبر و امید، او را حفظ می‌کند.
این ویژگی‌ها، مؤمن واقعی را از مدعیان جدا می‌کند.
بخش چهارم: چرا «فقط اندک‌ها» باقی می‌مانند؟ در پایان حدیث امام صادق علیه‌السلام آمده است: «لایبقى منکم إلا الأندر» یعنی از میان شما، تنها گروهی بسیار اندک باقی می‌مانند. این حقیقت تلخ اما روشن، نکاتی را در بر دارد:
۱. ایمان واقعی، سخت و پرهزینه است.
۲. حفظ ایمان در فتنه، تلاش دائمی می‌طلبد.
۳. در زمان غیبت، بیشتر مردم اهل دنیا می‌شوند، نه اهل معنا.
۴. تمایل به راحتی، سبب ریزش‌ها می‌شود.
۵. نفاق و دوگانگی درونی، آفت بزرگ دین‌داری است.
باقی ماندگان، نه به دلیل شانس، بلکه به‌خاطر مجاهدت، تضرع، دعا و پایبندی عمیق به مسیر حق باقی می‌مانند.
در ادامه این مقاله، بخش دوم به بررسی راهکارهای عبور از این غربال پرداخته، و نقش اساسی «دعای استغاثه» در این مسیر را شرح می‌دهد.
ادامه دارد…
#غربال_شیعیان #امتحان_ایمان #دعای_استغاثه #ظهور_نزدیک_است #اللهم_عجل_لولیک_الفرج