تأثیر فضای مجازی بر امنیت روانی جامعه: چگونه با مسئولیتپذیری در انتشار محتوا، آرامش را حفظ کنیم؟
تأثیر فضای مجازی بر امنیت روانی جامعه: چگونه با مسئولیتپذیری در انتشار محتوا، آرامش را حفظ کنیم؟
این کسانی که با فضای مجازی ارتباط دارند، به این نکات توجّه کنند! همهچیز را ــ هر چه به ذهن انسان میرسد ــ در فضای مجازی نبایستی منتشر کرد؛ ملاحظه کنید اثرش چیست؛ ببینید روی مردم، روی فکر مردم، روی روحیهی مردم چه تأثیری میگذارد. آن کسانی هم که دربارهی فضای مجازی ــ که حالا مکرّر اسمش آورده میشود و بحث میشود و مانند اینها ــ میخواهند تصمیمسازی کنند و تصمیمگیری کنند، به این بُعد قضیّه توجّه کنند. توجّه کنند که چطور ممکن است در فضای مجازی، یک تحلیل غلط، یک خبر غلط، یک برداشت غلط از یک مسئله مردم را دچار اضطراب کند، دچار تردید کند، دچار ترس کند. اینها چیزهایی است که امنیّت روانی جامعه را از بین میبرد. در بحث امنیّت، این مسئلهی امنیّت روانی مهم است و مسئولان کشور همچنان که امنیّت اجتماعی و امنیّت کوچه و بازار و امنیّت مرز و امنیّت خانههای مردم را موظّفند حفظ کنند، امنیّت روانی مردم را هم موظّفند حفظ کنند؛ این جزو وظایف آنها است(امام خامنه ای، بیانات در دیدار خانوادههای شهدای امنیت، 06/08/1403، https://khl.ink/f/58113 )
این محتوا به طور کامل ابعاد و پیامدهای مختلف حضور و فعالیت در فضای مجازی را تبیین میکند و توجه مسئولان و کاربران را به مسئولیتهای اجتماعی و روانیشان جلب میکند.
متن بیانات مقام معظم رهبری را تبیین و دسته بندی نموده:
اهمیت توجه به پیامدهای فضای مجازی بر امنیت روانی جامعه: ضرورت مسئولیتپذیری در انتشار محتوا
1. فضای مجازی؛ رسانهای قدرتمند با پیامدهای بزرگ
نگاهی به تأثیرات فضای مجازی بر افکار و روحیه جامعه و ضرورت مدیریت محتوا در این محیط.
فضای مجازی یکی از ابزارهای قدرتمند و تأثیرگذار دنیای امروز است که همزمان فرصتها و تهدیدات زیادی را برای جامعه فراهم کرده است. از جمله تأثیرات مهم و گاه منفی این فضا بر امنیت روانی و اجتماعی جامعه است که نیاز به توجه جدی و مسئولانه دارد. در این متن، بر آنیم تا ابعاد مختلف پیامدهای فضای مجازی و ضرورت مسئولیتپذیری کاربران و مسئولان را در انتشار محتوا مورد بررسی قرار دهیم.
—
فضای مجازی؛ رسانهای قدرتمند با پیامدهای بزرگ
فضای مجازی به واسطه دسترسی آسان به اطلاعات و امکان بیان نظرات، به یکی از پرکاربردترین و جذابترین ابزارها برای افراد جامعه تبدیل شده است. هر روز میلیونها نفر اطلاعات جدیدی را به اشتراک میگذارند که بر افکار و احساسات دیگران اثر میگذارد. انتشار هرگونه محتوایی در این فضا میتواند پیامدهای مختلفی به دنبال داشته باشد؛ این پیامدها بهویژه زمانی خطرناکتر میشوند که محتوا شامل اطلاعات نادرست، برداشتهای اشتباه، یا تحلیلهای غیرعلمی باشد. برای نمونه، یک خبر غلط میتواند ترس، اضطراب، یا حتی تردیدهایی درباره موضوعات اجتماعی و اقتصادی ایجاد کند که بر امنیت روانی جامعه اثرات منفی دارد.
2. همهچیز را منتشر نکنیم! توصیههایی برای کاربران فضای مجازی
چرا باید قبل از انتشار هر محتوایی در فضای مجازی به تأثیر آن بر مردم و جامعه فکر کنیم؟
همهچیز را منتشر نکنیم! توصیههایی برای کاربران فضای مجازی
یکی از مهمترین اصولی که کاربران فضای مجازی باید رعایت کنند، این است که هر محتوایی را بدون فکر و ملاحظه منتشر نکنند. به عبارت دیگر، همهچیز را ــ هرچه به ذهن انسان میرسد ــ نباید به فضای مجازی منتقل کرد. باید به این نکته توجه کنیم که محتواهای نادرست یا نارسا میتوانند احساسات جامعه را تحریک کنند و حتی باعث بروز مشکلات روانی برای برخی افراد شوند. کاربران باید پیش از انتشار محتوا، به این فکر کنند که محتوای منتشرشده چه تأثیری بر افکار و روان جامعه دارد. مسئولیت اجتماعی ایجاب میکند که با دقت بیشتری به نوع محتوای خود در فضای مجازی توجه داشته باشیم.
3. تأثیر اخبار و تحلیلهای نادرست؛ از اضطراب تا تردید در جامعه
بررسی چگونگی ایجاد اضطراب و تردید در جامعه از طریق اطلاعات و تحلیلهای اشتباه در فضای مجازی.
تأثیر اخبار و تحلیلهای نادرست؛ از اضطراب تا تردید در جامعه
فضای مجازی بهسادگی میتواند بستری برای انتشار اطلاعات و اخبار نادرست فراهم کند. اگر محتوای غلط یا تحلیلی ناصحیح منتشر شود، میتواند افراد را به اضطراب، ترس، و حتی تردید درباره واقعیتها سوق دهد. بهویژه در مواردی که تحلیلهای غلط یا اخبار بیاساس به مسائل حیاتی و اجتماعی مرتبط باشند، احتمال افزایش اضطراب در جامعه بسیار بیشتر است. مردم به دلیل آگاهی محدود یا عدم دسترسی به منابع معتبر، ممکن است به چنین محتوایی اعتماد کنند و دچار نگرانی و بیاعتمادی نسبت به جامعه و حتی دولت شوند. این مسئله میتواند بهمرور زمان امنیت روانی جامعه را به چالش بکشد.
4. نقش مسئولان در حفظ امنیت روانی؛ فراتر از امنیت اجتماعی و مرزی
چرا امنیت روانی به اندازه امنیت اجتماعی، مرزی و خانگی اهمیت دارد و مسئولیت این امر بر عهده کیست؟
نقش مسئولان در حفظ امنیت روانی؛ فراتر از امنیت اجتماعی و مرزی
مسئولان جامعه علاوه بر حفظ امنیت اجتماعی و فیزیکی جامعه، وظیفه دارند که به امنیت روانی افراد نیز توجه کنند. امنیت روانی یکی از مهمترین ابعاد امنیت است که تأثیر زیادی بر سلامت روان افراد و جامعه دارد. اگر مسئولان تنها بر امنیت اجتماعی و فیزیکی تمرکز کنند و از جنبههای روانی غافل شوند، جامعه به سمت تنشهای داخلی و بحرانهای روانی سوق داده میشود. مسئولان و تصمیمگیران فضای مجازی باید به این بُعد از امنیت توجه کنند و سیاستها و قوانین مناسبی برای کنترل انتشار محتواهای نادرست و غلط تدوین کنند. سیاستگذاری مناسب میتواند از بروز بحرانهای روانی جلوگیری کرده و به حفظ آرامش جامعه کمک کند.
امنیت روانی جامعه؛ وظیفهای برای کاربران و سیاستگذاران فضای مجازی
حفظ امنیت روانی جامعه وظیفهای است که هم کاربران و هم سیاستگذاران فضای مجازی در آن نقش دارند. کاربران باید به این نکته توجه کنند که هر مطلبی که منتشر میکنند، میتواند اثری بزرگ بر روحیه جامعه داشته باشد. در همین راستا، لازم است به مسئولیت اجتماعی خود در انتشار محتوا پایبند باشند و تنها محتواهای صحیح و تأییدشده را به اشتراک بگذارند. از سوی دیگر، مسئولان و سیاستگذاران فضای مجازی باید محیطی امن برای افراد فراهم کنند و با قوانینی دقیق از انتشار اطلاعات نادرست جلوگیری کنند. سیاستگذاری صحیح میتواند بهطور مؤثری از بروز مشکلات روانی جلوگیری کند و امنیت روانی جامعه را تضمین نماید.
جمعبندی: مسئولیت ما در قبال امنیت روانی جامعه
در دنیای امروز که فضای مجازی بخشی جداییناپذیر از زندگی شده است، همه افراد جامعه و بهویژه کاربران و مسئولان، باید به تأثیرات روانی محتواها و اطلاعات منتشرشده در این فضا توجه ویژه داشته باشند. به اشتراک گذاشتن هر مطلبی نیازمند بررسی دقیق و تأمل بر تأثیرات آن بر روحیه و افکار عمومی است. امنیت روانی بخشی از امنیت کل جامعه است که بیتوجهی به آن میتواند مشکلاتی جبرانناپذیر به دنبال داشته باشد.
