26 رجب، یادآور از خودگذشتگی حضرت ابوطالب
۲۶ رجب، سالروز رحلت حضرت ابوطالب (علیه‌السلام)، عموی بزرگوار پیامبر اسلام، حضرت محمد (صلى‌الله‌عليه‌وآله)، است. این روز یادآور فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌های حضرت ابوطالب در راستای حمایت از پیامبر اسلام و گسترش دین اسلام است. حضرت ابوطالب در تمام مراحل سخت زندگی پیامبر از او حمایت کرد و در برابر سخت‌ترین تهدیدات از پیامبر دفاع نمود. نقش او در تاریخ اسلام بی‌بدیل است و با نگاهی دقیق به زندگی او می‌توانیم ابعاد مختلف از خودگذشتگی و فداکاری را در دفاع از اسلام مشاهده کنیم.

۱. حمایت عاطفی و خانوادگی از پیامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله)
حضرت ابوطالب از همان دوران کودکی حضرت محمد (صلى‌الله‌عليه‌وآله) او را تحت سرپرستی قرار داد و در تمام مراحل زندگی، به‌ویژه در دوران جوانی پیامبر، نقش حمایتی و پدرانه ایفا کرد. زمانی که پیامبر به دلیل یتیمی مادرش و شرایط سخت زندگی در مکّه نیاز به مراقبت داشت، حضرت ابوطالب او را همچون فرزند خود عزیز می‌داشت. این محبت و حمایت خانوادگی نه‌تنها باعث رشد روحی و معنوی پیامبر شد بلکه زمینه‌ساز یک رابطه عاطفی و ویژه میان این دو شخصیت شد.

۲. حمایت در برابر تهدیدات قریش
پس از آغاز دعوت پیامبر اسلام و آشکار شدن مخالفت‌های قریش، حضرت ابوطالب یکی از بزرگ‌ترین حامیان پیامبر بود. او هیچ‌گاه اجازه نداد که دشمنان پیامبر به او آسیبی برسانند. در برابر تهدیدات مختلف قریش، حضرت ابوطالب با ایستادگی و فداکاری از پیامبر دفاع کرد. او با اقتدار و دلاوری در برابر فشارهای سیاسی و اجتماعی قریش ایستاد و در بسیاری از مواقع پیامبر را از تهدیدات شدید حفظ کرد.

۳. مقاومت در برابر تحریم‌ها و محاصره شعب ابی‌طالب
در یکی از مهم‌ترین مراحل تاریخ اسلام، زمانی که قریش تصمیم گرفتند به‌طور جمعی پیامبر و پیروان او را از جامعه مکّه تحریم کنند، حضرت ابوطالب به همراه بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب ماندند و این محاصره اقتصادی و اجتماعی را تحمل کردند. این اقدام نشان‌دهنده فداکاری بی‌حد و حصر حضرت ابوطالب بود که هیچ‌گاه در برابر فشارهای قریش تسلیم نشد. او تا پایان عمر در این تحریم‌ها باقی ماند تا پیامبر را از خطرات مختلف حفظ کند.

۴. ایستادگی در برابر فساد اجتماعی و سیاسی قریش
حضرت ابوطالب، که در آن زمان یکی از بزرگان قریش بود، در برابر فساد اجتماعی و سیاسی قریش ایستاد و از پیامبر در برابر تصمیمات نادرست و غیر انسانی آنها حمایت کرد. او در بسیاری از محافل قریش با تاکید بر حقانیت پیامبر اسلام، به‌ویژه در برابر کسانی که قصد نابودی او را داشتند، از پیامبر دفاع کرد. حمایت‌های او تنها محدود به حمایت‌های خانوادگی نبود، بلکه به‌طور عمومی و با استفاده از موقعیت اجتماعی خود به دفاع از پیامبر پرداخت.

۵. اشعار حمایت‌آمیز حضرت ابوطالب
حضرت ابوطالب نه‌تنها در عمل بلکه در کلام نیز از پیامبر حمایت می‌کرد. او در بسیاری از اشعار خود که به صورت قصیده‌ها و اشعار دفاعی سروده شده‌اند، از پیامبر به‌عنوان پیام‌آور خداوند یاد کرده و از رسالت او دفاع کرد. اشعار حضرت ابوطالب در آن زمان نه‌تنها در دل مسلمانان تاثیر عمیقی گذاشت بلکه نشان‌دهنده عمق ایمان و اعتماد او به پیامبر اسلام بود.

۶. تأثیر حمایت‌های حضرت ابوطالب بر گسترش اسلام
حمایت‌های حضرت ابوطالب نه‌تنها در بقای پیامبر در مکّه مؤثر بود بلکه نقشی اساسی در گسترش اسلام داشت. او با حمایت‌های خود توانست فضای مناسبی برای تبلیغ اسلام در میان قریش فراهم کند. این اقدامات، به‌ویژه در دوران ابتدایی اسلام، زمینه‌ساز پذیرش پیامبر و دعوت اسلامی از سوی افراد زیادی شد که تحت تأثیر شخصیت و رفتار حضرت ابوطالب قرار گرفته بودند.

۷. از خودگذشتگی حضرت ابوطالب در لحظات آخر زندگی
حضرت ابوطالب در روزهای پایانی زندگی‌اش که در حال بیماری بود، همچنان از پیامبر حمایت می‌کرد. حتی زمانی که برخی از مشرکان از او خواستند تا از حمایت پیامبر دست بردارد، او به‌طور قاطع پاسخ داد و اعلام کرد که هرگز از پیامبر دست نخواهد کشید. در نهایت، حضرت ابوطالب در سن ۸۵ سالگی در روز ۲۶ رجب سال دهم بعثت به رحمت خدا پیوست. رحلت او یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌ها برای پیامبر بود چرا که در آن زمان ابوطالب نه‌تنها عموی پیامبر بلکه یکی از نزدیک‌ترین و وفادارترین حامیان ایشان بود.

حضرت ابوطالب با از خودگذشتگی‌های بی‌نظیرش در دفاع از پیامبر اسلام، نقشی حیاتی در آغاز گسترش اسلام ایفا کرد. حمایت‌های او در برابر دشمنان، تحریم‌ها، محاصره‌ها و تهدیدات مختلف، زمینه‌ساز پایداری اسلام در اوایل بعثت بود. او با شجاعت و فداکاری از پیامبر حمایت کرد و در نهایت، جان خود را فدای این حمایت‌ها کرد. نقش او در تاریخ اسلام به عنوان یک از بزرگ‌ترین حامیان پیامبر همیشه در یادها خواهد ماند.