دعای ماه رجب: دریافت صبر، ایمان و آرامش از پروردگار در دنیای امروز
اللهم انی أسألک صبر الشاکرین لک (دعای هر روز ماه رجب)
شيخ در كتاب«مصباح» از معلّى بن خنيس از امام صادق (عليه السّلام) روايت كرده: در ماه رجب اين دعا را بخوان:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ صَبْرَ الشَّاكِرِينَ لَكَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِينَ مِنْكَ وَ يَقِينَ الْعَابِدِينَ لَكَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ وَ أَنَا عَبْدُكَ الْبَائِسُ الْفَقِيرُ أَنْتَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ
وَ أَنَا الْعَبْدُ الذَّلِيلُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ امْنُنْ بِغِنَاكَ عَلَى فَقْرِي وَ بِحِلْمِكَ عَلَى جَهْلِي وَ بِقُوَّتِكَ عَلَى ضَعْفِي يَا قَوِيُّ يَا عَزِيزُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ
وَ آلِهِ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ اكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
خدايا شكيبايى شاكرانت، و كردار ترسيدگانت، و باور عبادت كنندگانت را از تو مى خواهم، خدايا تو برتر و بزرگى، و من بنده بينوا و تهي دستم، تو بى نياز و ستوده اى، و من بنده خوارم، خدايا بر محمّد و خاندانش درود فرست، و عطاى اين خواسته ها را بر من منت بگذار به توانگرى ات بر تهيدستى ام،و به بردبارى ات بر نادانى ام، به توانت بر ناتوانى ام اى عزيز، خدايا بر محمّد و خاندانش آن جانشيان پسنديده درود فرست، و مرا از كارهاى دنيا و آخرت نسبت به چيزى كه بى تابم كرده كفايت كن اى مهربانترين مهربانان.
مؤلف گويد:سيّد ابن طاووس هم اين دعا را در كتاب«اقبال» نقل كرده، و از نقل او پيداست كه اين دعا از جامع ترين دعاهاست، و در تمام اوقات مى توان آن را خواند.
عنوان: شرح دعا “اللهم انی اسألك صبر الشاكرین لك” از منظر روانشناسی دینی
مقدمه: دعا در اسلام به عنوان ارتباطی عمیق میان انسان و خداوند مطرح می‌شود که از لحاظ روانشناختی و روحی اثرات مثبتی بر فرد دارد. یکی از دعاهای مهم و معروف که در ماه رجب مورد تأکید قرار گرفته است، دعای “اللهم انی اسألك صبر الشاكرین لك” است. این دعا، نه تنها بر بعد معنوی تأکید دارد، بلکه به نوعی بر تقویت روان فرد و ایجاد آرامش درونی نیز اثرگذار است. در این مقاله، به تحلیل و تفسیر این دعا از منظر روانشناسی دینی پرداخته خواهد شد.
1. صبر شاكرین: در ابتدای دعا آمده است “اللهم انی اسألك صبر الشاكرین لك". این بخش از دعا از فرد می‌خواهد که صبر کسانی را که شکرگزار خداوند هستند، بخواهد. در روانشناسی دینی، صبر یکی از ویژگی‌های کلیدی برای مقابله با مشکلات زندگی است. صبر در برابر مشکلات و ناملایمات، فرد را قادر می‌سازد که با آرامش و اطمینان خاطر به مشکلات نگاه کند و به جای نگرانی‌های بی‌پایان، از آن‌ها درس بگیرد. در این دعا، فرد از خداوند می‌خواهد تا به او قدرت صبر اعطا کند تا بتواند در برابر سختی‌ها با شکرگزاری و ایمان رفتار کند.
2. عمل الخائفین: دعا سپس از خداوند می‌خواهد که عمل کسانی را که از خداوند ترس دارند، به فرد عطا کند. ترس در اینجا به معنای خوف از عذاب الهی یا ترس از از دست دادن ارتباط با خداوند است. روانشناسی دینی به این نوع ترس به عنوان یک نیروی مثبت نگاه می‌کند که انسان را از ارتکاب گناه باز می‌دارد و باعث می‌شود که فرد از نظر روحی رشد کند. عمل به دستورات الهی و رعایت تقوی در زندگی روزمره، از نشانه‌های ترس از خداوند است که به رشد شخصیت و تقویت روان کمک می‌کند.
3. یقین العابدین: در این بخش از دعا به یقین عبادت‌کنندگان اشاره می‌شود. در روانشناسی دینی، یقین به معنای ایمان راسخ و اعتماد به خداوند است که فرد را از تردیدهای ذهنی و اضطراب‌های روحی آزاد می‌کند. ایمان به خداوند و یقین به حکمت او باعث می‌شود که فرد در تمامی شرایط زندگی احساس امنیت و آرامش داشته باشد. دعا از خداوند می‌خواهد که فرد از این یقین برخوردار شود تا بتواند در زندگی با اعتماد به نفس بالا و بدون ترس از ناملایمات، عبادت کند.
4. یادآوری عبدیت و نیازمندی انسان: شاعر در دعا به یادآوری بنده بودن خود در برابر خداوند اشاره دارد. “أنا عبدک البائس الفقیر” و “أنا العبد الذلیل” این بخش نشان‌دهنده اعتراف به محدودیت‌های انسانی و نیازمندی به خداوند است. از دیدگاه روانشناسی دینی، این بخش از دعا به فرد کمک می‌کند که به خودآگاهی دست یابد و از غرور و تکبر رهایی یابد. با یادآوری ضعف‌ها و نیازمندی‌ها، فرد می‌تواند در برابر مشکلات و چالش‌های زندگی با تواضع و فروتنی برخورد کند.
5. درود بر محمد (ص) و آل او: دعای نهایی در این بخش، درود فرستادن بر پیامبر اسلام و اهل بیت او است. این عمل نه تنها به معنای محبت و احترام به پیامبر و اهل بیت است، بلکه از لحاظ روانشناسی دینی نیز به معنای اتصال به الگوهای عالی انسانی و روحی است. این اتصال باعث می‌شود که فرد از روحیه‌ای آرام، مطمئن و الهام‌گرفته از شخصیت‌های بزرگ اسلام برخوردار شود.
دعای “اللهم انی اسألك صبر الشاكرین لك” یک دعای جامع است که به تقویت روان انسان از جنبه‌های مختلف کمک می‌کند. این دعا با تأکید بر صبر، ترس از خدا، یقین و عبدیت، فرد را به سمت آرامش درونی، رشد شخصیتی و تقویت ارتباط معنوی با خداوند هدایت می‌کند. از دیدگاه روانشناسی دینی، خواندن این دعا به فرد کمک می‌کند تا با زندگی به شیوه‌ای شکرگزار، با ایمان و بدون ترس از مشکلات مواجه شود، و در نتیجه به آرامش روانی و معنوی دست یابد.
